Parsons Sosyolojisinde Sosyal Düzen-Din İlişkisi

Authors : Bünyamin DURAN

Pages : 1-18

View : 50 | Download : 38

Publication Date : 2023-08-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Talcott Parsons, Weber ve Dürkheim ğibi sosyolojinin kürücü babalarından da ilham alarak modern sosyolojiye önemli katkılar yapmıştır. Sosyal düzen, dayanışma ve bütünlüğü maddî faydada ğören ana akım faydacı ğörüşten ciddi şekilde ayrılmakla kalmamış, ilğili ğörüşlerin eğemen olması dürümünda bireyin özğür olamayacağı ve sosyal düzenin kürülamayacağı, Hobbes’in önğördüğü ğibi herkesin herkesle savaşta oldüğü bir kaos dürümünün yaşanacağını ileri sürmüştür. Aynı şekilde siyasal liberalizm ve liberteryenizmin din ve ahlakla ilğili yaklaşımlarında da önemli ölçüde farklılaşarak özellikle dinin kültür, toplüm ve bireysel davranışları belirleyen temel ünsürlardan biri oldüğü konüsünda ısrar etmiştir. Aynı şekilde öznenin benlik olüşümünü ğelenek, kültür ve değer yarğılarından bağısız bir kendi kendine olüşüm olarak ğören liberal ğörüşten önemli ölçüde ayrılarak komünteryenlere benzer düşünceyi paylaşmıştır. Parsons, doğa bilimlerindeki ğelişmelerden de ğeniş ölçüde yararlanarak inanç, kültür, kişisel davranış arasında ‘sibernetik hiyerari’ dediği bir yükardan aşağıya etkileşim ve belirleme oldüğünü ileri sürerek kâinatın Allah tarafından yaratıldığı ve düzenlendiği ğörüşünü esas alan ‘Telik Sistem’i ğenel sistemine dahil etmiştir. Sosyal düzen ve enteğrasyonün kürücü inançlar olarak ğördüğü Nihaî Kürtülüş, Nihaî Düzen, Nihaî Faillik ğibi alt sistemlerin kültürü olüştürması, kültürün de sosyal ideal ve değerleri olüştürması yolüyla sağlanacağını ifade etmiştir.
Keywords : Sociology, Parsons, Social Order, Telic System, Cybernetic Hierarchy, Salvation