Yaygın Zenon Okumasının Bir Eleştirisi

Authors : Ömer AYGÜN

Pages : 1-24

Doi:10.20981/kaygi.884375

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2021-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, Laks & Most’un 2016 tarihli Erken Dönem Yunan Filozofları derlemesi ışığında Elealı Zenon’un kişiliğine, felsefesine ve özellikle de ünlü “paradokslarına” yönelik yaygın yorumu anlattıktan sonra, bu yorumdaki sorunlara işaret etmek ve bir çözüm önerisi sunmak amacını taşımaktadır. Yaygın yorum Elealı Zenon’u paradokslarına, paradokslarını da argümantatif içeriklerine indirgemekte, ancak bu paradoksların birliğini, bütünsel işlevini ve sayısını açıklamakta zorlanmaktadır. Makale ilk bölümde yaygın yoruma göre Zenon’un ve paradokslarının ana özelliklerini sıraladıktan sonra, ikinci bölümde felsefe, felsefe tarihçiliği ve felsefe eğitimi alanlarında bu yorumdan kaynaklanan sorunlara işaretmekte ve üçüncü bölümde Laks & Most’un edisyonunda özellikle Platon ve Aristoteles geleneğindeki aktarımlara başvurarak bu sorunları çözecek alternatif bir yorum önermeye çalışmaktadır. Bu aktarımlarda Zenon’un pratik yaşamı ve özellikle diyalektikçiliği vurgulanmıştır. Zenon’un paradoksları diyalektik argümanlar olarak yorumlandığında, yalnızca bir öğretinin çürütülmesi veya desteklenmesi için araçsal argümanlar olarak görülmek yerine, okurun veya öğrencinin zorunlu olarak akıl yetisinin farklı şekillerde çalıştırılması amacını taşıyan pratikler olabilecekleri fark edilebilmektedir. Bu alternatif yorum, hem felsefe tarihçiliği açısından Zenon’u eristik, sofistik, retorik veya kuşkucu düşünürlerden daha açık şekilde ayrıştırabilmekte, hem felsefe eğitimi açısından paradoksların amaçsız bilmecelerden öte, öğrencinin kendi akıl yetisiyle karşı karşıya gelmesini talep eden argümanlar olduğunu ve felsefenin gerçeğin çıkarsız şekilde araştırılmasından ayrılamayacağını düşündürmektedir.
Keywords : Antik Felsefe, Elealı Zenon, Bircilik, Paradoks