Kontrol Odağı ve Ebeveynin Çocuğuyla İletişimi İlişkisi: Genel Öz- Yeterliliğin Aracı Rolü

Authors : Ahmet ÖZBAY, Süleyman KAHRAMAN, H.deniz ÖZDEMİR, Göksu GÜRE

Pages : 111-120

View : 49 | Download : 44

Publication Date : 2023-06-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Ebeveynin çocuğuyla olan iletişimi hem ebeveyn hem çocuk için çok önemlidir. Çocuklarla ilk iletişime geçen ve onlara hayatı öğretmeye, göstermeye çalışan kişiler ebeveynleridir. Aile ilişkileri belirli standartlarda olduğu takdirde, çocukların psikolojik, duygusal durumları, gelişimleri ve davranışları pozitif yönde etkilenir. Kontrol odağı, kişinin kendisini etkileyen olayların kendi davranışlarıyla ilgili olduğunu düşünmesi ya da şans, kader, talih ve güçlü başkaları gibi kendisi dışındaki güçlerin işi olarak algılama eğilimidir. Araştırmada aracı rol olarak ele alınan genel öz-yeterlik ise ebeveyne özgü duygu düzenleme stratejileri ve bireyin belli koşullar altında istenen sonuçları vermesi için lazım olan davranışları başarılı bir şekilde yapabileceği inancı olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada kontrol odağı, genel öz-yeterlik, ebeveynin çocuğuyla iletişimi üzerinde çalışılmış. Bu kavramlar arasındaki ilişkiyi bir modelde incelemek amaçlanarak kontrol odağı ile ebeveynin çocuğuyla iletişimi ilişkisinde genel öz yeterliğin aracı rolü olacağı hipotezi test edilmiştir. Araştırma verileri 412 ebeveynden çevrim içi ortam aracılığıyla ile toplanmış olup; Kontrol Odağı, Genel Öz-yeterlik ve Ebeveynin Çocuğuyla İletişimi Ölçekleri kullanılmıştır. SPSS programında yapılan regresyon analizleri sonucunda; kontrol odağının ebeveynin çocuğuyla iletişimi üzerinde anlamlı bir yordayıcı etkisi olduğu ve kontrol odağı ile ebeveynin çocuğuyla iletişimi ilişkisinde genel öz yeterliğin tam aracı rolü olduğu bulunmuştur. Elde edilen bulgularla ilgili literatür çerçevesinde öneriler sunulmuştur.
Keywords : kontrol odağı, genel öz yeterlik, ebeveyn çocuk iletişimi, aracılık rolü