PROFITABILITY PERFORMANCE ANALYSIS OF BIST MANUFACTURING SUB-SECTORS WITH DIFFERENT MULTI CRITERIA DECISION MAKING METHODS

Authors : Kaan Ramazan ÇAKALI, Gürol BALOĞLU

Pages : 377-406

Doi:10.54688/ayd.1104517

View : 10 | Download : 8

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı BİST imalat sektörü alt sektörlerinin 2019-2021 dönemi kârlılık performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleriyle analiz edilmesidir. Çalışmada finansal rasyolardan oluşan altı kârlılık kriteri belirlermiş ve bu kriterler kullanılarak yedi alt sektörün kârlılık performansı incelenmiştir. Değerlendirme kriterlerinin ağırlıkları CRITIC yöntemiyle hesaplanmış, sıralamalar ise VIKOR yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre; 2021 yılı için en önemli kriter özkaynak kârlılığı, en önemsiz kriter satışların maliyeti/ toplam hasılat kriteridir. 2020 yılı için en önemli kriter brüt kâr marjı iken en önemsiz kriter esas faaliyet kâr marjıdır. 2019 yılı içinse en önemli kriter esas faaliyet kâr marjı olarak öne çıkmakta iken en önemsiz kriter ise net kâr marjı kriteridir. Bununla birlikte her üç yıl için en yüksek kârlılık performansını Kimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünler alt sektörünün gösterdiği belirlenmiştir. En düşük performansı ise 2021 yılında Gıda, İçecek ve Tütün, 2020 ve 2019 yıllarında ise Taş ve Toprağa Dayalı alt sektörleri sergilemiştir. Bu çalışma, CRITIC tabanlı VIKOR yöntemini kullanması yönünden literatürdeki diğer çalışmalardan farklılık göstermektedir. Ayrıca imalat alt sektörlerinin karlılık performanslarını karşılaştıran az sayıdaki çalışmadan biridir.
Keywords : Kârlılık, Finansal rasyolar, İmalat sektörü, Çok kriterli karar verme