Sermaye Piyasasında İslami İlkeler: Seçilmiş Finansal Varlıklar ve Operasyonel İşlemler Üzerine Bir İnceleme

Authors : Mevlüt CAMGÖZ

Pages : 1-11

View : 14 | Download : 17

Publication Date : 2019-01-24

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı İslami sermaye piyasaları ile ilgili 1990’lı yıllardan bu yana yapılan kalitatif çalışmaları analitik olarak değerlendirip, özgün bir teorik çerçeve oluşturmaktır. Sermaye piyasaları ile ilgili İslami ilkeler, finansal varlıklar ve operasyonel işlemler şeklinde iki temel başlıkta tahlil edilmiştir. Finansal varlıklar başlığı altında imtiyazlı hisse senetleri, tahviller, forward ve futures kontratlar, opsiyon ve SWAP sözleşmeleri inceleme konusu yapılmıştır. Operasyonel işlemler başlığı ise finansal yatırım süreçleriyle ilgilidir. Bu bağlamda spekülasyon, manipülasyon, açığa satış ve marj hesabı konuları ele alınmaktadır. Burada temel amaç fıkhi değerlendirme ve çıkarımlar yapmaktan ziyade, İslam âlimleri ve iktisatçılarının 1990’lı yıllardan bu yana oluşturduğu birikimi finans kuramı bağlamında analitik olarak sınıflandırıp, İslami sermaye piyasaları literatürüne teorik bir zemin kazandırmaktır. İncelenen eserlerde, İslam alimleri ve iktisatçılarının yaygın kanısına göre mevcut yapılarıyla imtiyazlı hisse senetleri, tahviller, forward ve futures kontratlar, opsiyon ve SWAP sözleşmeleri, açığa satış ve faiz karşılığında marj hesaplarının kullanılması İslami yatırımcılar açısından uygun değildir. Ancak spekülasyon meselesi tartışmalıdır. İlk dönem İslam iktisatçıları spekülatif işlemler in garar   unsuru taşıdığını, bu sebeple spekülasyonun İslami sermaye piyasası nda uygun olmadığı görüşünde birleşmektedir. Ancak sabit getirili menkul kıymet ler hariç, İslami yatırımcı ların kâr zarar paylaşımı na dayalı olarak hisse senedi yatırımı yapmalarının uygun olduğu, üzerinde görüş birliği olan bir konudur.
Keywords : İslami Sermaye Piyasası, Sermaye Piyasasında İslami İlkeler