Sigara İçen Bireylere Transteoretik Modele Dayalı Uygulanan Eğitimin ve Motivasyonel Görüşmenin Sigarayı Bırakmalarına Etkisi: Sistematik Derleme

Authors : Erdal AKDENİZ, Selma ÖNCEL

Pages : 102-117

View : 14 | Download : 4

Publication Date : 2020-08-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Sigara kullanımı önemli bir halk sağlığı sorunu olup sağlığa zararlıdır. Sigara içme sıklığı Türkiye’de %25.7’dir. Transteoretik model (TTM) ve TTM temelli motivasyonel görüşme sigara bıraktırmak için kullanılan bilişsel davranışçı yöntemlerden biridir. Bu araştırmada sigara içen bireylerde transteoretik modele dayalı uygulanan eğitim ve motivasyonel görüşmenin sigara bıraktırmaya etkisinin ortaya konulduğu randomize kontrollü çalışmaların sonuçlarının analiz edilmesi amaçlanmıştır. İlgili veri tabanları taranıp elde edilen makaleler dahil etme ve dışlama ölçütlerine göre incelenmiştir. Bu ölçütlere uyan çalışmalar PRISMA akış şemasına göre oluşturulmuş olup dokuz çalışma incelenmeye alınmıştır. Çalışmaların dört tanesinde motivasyonel görüşme, bir tanesinde bireysel danışmanlık, dört tanesinde ise TTM’ye temelli olarak hazırlanan eğitim uygulanmıştır. İnceleme sonucunda TTM’nin sigara bıraktırmada etkili bir yöntem olduğu anlaşılmıştır. Çalışmalarda öz yeterlik, karar alma, davranış değiştirme, karbonmonoksit oranı, değişim aşamaları gibi ölçütlere bakılmıştır. TTM sigara bıraktırmada etkili bir yöntemdir. TTM ve/veya TTM temelli motivasyonel görüşme kullanılarak daha farklı gruplarda çalışma yapılması önerilir.
Keywords : Motivasyonel görüşme, Sigara bırakma, Transteoretik Model, Yetişkinler