Milli Değerlerin Ders Kitaplarındaki Yeri: Cumhuriyet Çocuklarına Tarih Dersleri Örneği

Authors : İrem NAMLI ALTINTAŞ, Lütfi BUDAK, Çiğdem BUDAK

Pages : 9-18

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2018-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Modernleşme ile birlikte geleneksel kimliklerden ulusal kimliğe doğru bir dönüşüm yaşanmıştır. Tarih öğretimi sayesinde birey, kendi kimliğini ders kitaplarıyla sınırları belirlenmiş bir süreç olarak görür, değerlendirir ve bu sayede geleceğine yön verir. Tarih sayesinde edindiği bilinç ile bugünü algılar ve geçmişi yorumlar. Bu doğrultuda, yeni kurulan devlette Türklerin medeni bir topluluk olduğu ile ilgili çalışmalar hem dış dünyada yeni devletin gücünü ortaya koymak hem de iç politikada inkılapların devamlığını sağlamak bakımından önemli bulunmuştur. Yeni ideoloji; tarih, coğrafya ve yurt bilgisi ders kitapları aracılığıyla eğitim alanında kullanılmıştır. Bu kitaplardan biri İhsan Şerif’in ilkokul dördüncü sınıflar için 1926 yılında yazdığı “Cumhuriyet Çocuklarına Tarih Dersleri” adlı kitaptır. Bu araştırmanın amacı milli öğelerin ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerine nasıl verildiğini ortaya çıkarmaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli uygulanmıştır. Tüm kitapları incelemek mümkün olmadığından örneklem olarak İhsan Şerif’in Cumhuriyet Çocuklarına Tarih Dersleri isimli kitabı seçilmiştir. Verilerin analizi doküman analizi tekniği ile yapılmıştır. Ders kitabında milli öğeleri kapsayıcı başlıklar kitabın %10’nu oluşturmaktadır. Analiz sonundaki bulgular temalara dönüştürülmüş ve aidiyet, medeniyet, teşkilatlanma olmak üzere üç adet tema bulunmuştur.. Bulunan temalar, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerine milli öğelerle ilgili motivasyon sağlayıcı, yeni kurulan devlette kendilerine özgüven verebilecek unsurlardan oluşmaktadır. Bu unsurlar kültürel, dini ve coğrafi faktörler olarak da tanımlanabilir. Ders kitabının verdiği ileti Türklerin tarih boyunca pek çok coğrafyada sayısız devletler kurduğu, Batı medeniyetine katkı sağladığı, dini öğelerden ziyade milli öğelerin ortaya çıkarılması gerektiği yönündedir
Keywords : Tarih ders kitabı, Milli bilinç, Türk tarih tezi, Söylem