Bilgi, Eğitim ve Sorgulamanın Açıklığında Modern Üniversiteleri (Yeniden) Düşünmek

Authors : Senem Kurtar

Pages : 52-78

View : 9 | Download : 5

Publication Date : 2016-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Modern üniversitelerin kendi önemi ve zorunluluğunu kanıtlaması kapitalist ve pazar ekonomisi odaklı çağdaş dünyanın temel gerekirliğidir. Heidegger’in ünlü rektörlük konuşmasında açıkça öne sürdüğü bu sorun öncelikle bilgi, eğitim ve düşünme arasındaki ilişkinin ivedilikle çözümlenmesiyle ilgilidir. Böyle bir ilişki bunlardan her birini daima bir aporia olarak görünür kılar. Bu nedenle, böyle bir ilişkinin kaynağı yalnızca Batı Metafiziği olarak tanınan felsefi düşünme geleneğinde aranmalıdır. Burada temel sorun: Günümüz koşulları bakımından felsefeyi nasıl anlayabiliriz ve eğitimin önemini felsefenin sınırlarında nasıl belirleyebiliriz? Felsefe ve eğitim arasındaki ilişkiye dair köktenci bir açımlama yapabilmek ve bu ilişkiyi cesurca sorgulayabilmek adına bu soru ivedidir. Bu bağlamda baktığımızda şöyle bir gerçekle karşılaşmaktayız: Felsefi gelenek ve onun metafizik tarihi ussal ve dolayısıyla söz-phallus-merkezli bir karakter taşır. Ancak diğer yandan, bugün yapıldığı gibi felsefeyi bir dünya görüşü olarak anlamak da doğru değildir. Bu nedenledir ki hem Heidegger hem de Derrida metafiziği köktenci bir biçimde sonlandırmak, parçalara ayırmak ve dağıtarak açığa çıkarmayı vurgular. Böylelikle, bilgi, eğitim ve düşünme üçlüsünün bağı metafizik gelenekten yükselecektir. Burada en önemlisi bilginin düşünmenin yerine geçmesidir. Artık bilgi önceliklidir. Düşünme yalnızca ona hizmet eder. Bunun sonucu olarak, üniversite bugün bilgiyle tanımlanmaktadır. Başka bir deyişle, sorgulama üniversiteleri terk etmiştir. Bu konuyu çözümlemek ve de açıkça ortaya koymak adına Heidegger modern üniversitelerin kendi önemi ve ontolojik zorunluluğunu kanıtlaması konusunda ısrarcıdır. Derrida ise felsefi düşünmenin ve felsefe yapma hakkının üniversitelerdeki ve genel olarak tüm diğer eğitim kurumlarındaki değerini şiddetle savunur.
Keywords : Felsefe hakkı, batı metafizik geleneği, dekonstrüksiyon, sorgulayıcı düşünme