Evaluation of Some Recent Debates on Scientific Progress

Authors : Funda NESLİOĞLU SERİN

Pages : 97-109

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2022-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilimsel ilerlemenin ne demek olduğu ilk bakışta kolayca yanıtlanabilecek bir soru gibi görünmektedir. Bilimlerin ilerleme fikri olmaksızın düşünülmesi pek kolay değildir; neredeyse bilim ile ilerleme özdeş görülür. Bilimsel ilerlemenin doğasını betimlemek teorik olduğu kadar pratik sonuçlar doğuracak önemli bir görevdir. Bilimlerin yaslandığı arkaplanın pozitivist yoruma uygun olarak tarihsel, kültürel bir nitelik taşımadığını öne süren yaklaşım bilimleri büyük ölçüde gözlem ve deney verilerinin geçerliliğinin sınanması olarak kabul eder. Öte yandan bilim tarihinin karmaşık işleyişinin bilimsel kuramlar üzerinde silinmez bir damgası olduğunu vurgulayan eğilim ise bilimleri tarihsel, toplumsal bir zemin üzerine inşa etmeyi tercih eder. Her iki ana yaklaşımın bilimsel ilerleme fikrini temellendirme yolları, hem bilimsel bilginin doğasına ilişkin anlayışımızı hem de bilim yapma yöntemlerimizi derinden etkilemektedir. Bu yazıda özellikle yirminci yüzyılda öne çıkmış bilim felsefecilerinin görüşlerinden hareketle bilimsel ilerlemeye dair değerlendirme yapmak amaçlanmaktadır.
Keywords : Bilgi, Carnap, Quine, Doğruluk, Bloor, Kuhn, Bird