Ordu ve Samsun yörelerindeki fındık bahçelerinin bor beslenme durumunun belirlenmesi

Authors : Faruk ÖZKUTLU, Kürşat KORKMAZ, Özge ŞAHİN, Mehmet AKGÜN, Özlem ETE, Burak TAŞKIN, Bayram ÖZCAN, Ahmet AYGÜN

Pages : 53-62

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2017-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünya fındık üretiminin %70’i Türkiye tarafından karşılanmaktadır. Türkiye’de Ordu-Samsun yöresinde toplamda 422.765 hektarlık alanda fındık yetiştirilmektedir. Fındık dikim alanı bakımından Ordu % 32 ve Samsun % 13’lük bir paya sahiptir. Bu araştırmada, Ordu-Samsun yöresindeki fındık bahçelerinin bor (B) beslenme durumlarını belirlemek amacıyla eşzamanlı olarak 412 farklı lokasyondan toprak ve yaprak örneği toplanarak B beslenme durumları belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, Ordu-Samsun yöresi toprak örneklerinin ekstrakte edilebilir B konsantrasyonu toprakta B yeterlilik sınır değeriyle karşılaştırıldığında (<0,5 mg kg-1) sınır değerinden küçük olanların sayısı 293 adet olup toplam örneklerinin % 71’i “az” sınıfında olduğu ve 119 toprak örneğinin 0.5-2.0 mg kg-1 aralığında yeterli olarak sınıflandırıldığı belirlenmiştir. Ordu yöresinde toprakların ekstrakte edilebilir bitkiye yarayışlı B konsantrasyonu en düşük 0,03 mg kg-1 iken en yüksek 0,91 mg kg-1 olduğu bulunmuştur. Toprak örneklerinin ekstrakte edilebilir B konsantrasyonu toprakta B yeterlilik sınır değeriyle karşılaştırıldığında (<0,5 mg kg-1) sınır değerinden küçük olanların sayısı 269 adet olup toplam örneklerinin % 79,8’i “az” sınıfında olduğu saptanmıştır. Toprak örneklerinin 68 adedinde ise ekstrakte edilebilir B konsantrasyonunun 0.5-2.0 mg kg-1 arasında olduğu ve toprakların % 20,2 oranında “yeterli” B sınıfında yer aldığı tespit edilmiştir. Ordu ili ve ilçelerinden toplanan fındık yaprak B konsantrasyonu yaprak B sınır değeriyle karşılaştırıldığında toplam 337 örneğin 115’i <30 mg kg-1’dan düşük olup % 34 oranında “az” olarak sınıflandırıldığı, 188 örneğin B konsantrasyonu 30-75 mg kg-1 arasında olup % 56 oranında “yeterli” olduğu ve 34 örnek ise >75 mg kg-1’dan yüksek olup % 10 oranında yaprak B konsantrasyonu bakımından “fazla” olarak sınıflandırıldığı belirlenmiştir. Samsun yöresinden toplanan toprak örneklerinin ekstrakte edilebilir B konsantrasyonu sınır değeri ile karşılaştırıldığında, 28 toprak örneğinin ekstrakte edilebilir B konsantrasyonu 0,5 mg kg-1’den düşük olup % 37 düzeyinde “az“ olarak sınıflandırılmasına karşın 47 toprak örneğinin ekstrakte edilebilir B konsantrasyonu 0.5-2.0 mg kg-1 oranında olup % 63 oranıyla “yeterli” olduğu belirlenmiştir. Yaprak örnekleri de sınır değerlerle karşılaştırıldığında toplam 75 bitki örneğinin 7 adedi 30 mg kg-1 den düşük B konsantrasyona sahip olup % 9 oranında “az” olduğu, 20 yaprak örneğinin B konsantrasyonu 30-75 mg B kg-1 arasında dağılım göstererek % 27 oranında “yeterli” olduğu ve 48 adet yaprak örneğinin ise yaprak B konsantrasyonu 75 mg B kg-1 den yüksek olup yaklaşık % 64’ü fazla olarak sınıflandırıldığı bulunmuştur. Ordu ve Samsun yöresindeki fındık bahçelerinin genel olarak B bakımından yetersiz beslendiği ve ekstrakte edilebilir B ile yaprak B konsantrasyonu arasında (r2=0,2864) önemli bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Ordu-Samsun yöresinde fındık bahçelerinde genel olarak yüksek düzeylerde bor 54 Özkutlu, F., Korkmaz, K., Şahin, Ö., Akgün, M., Ete, Ö., Taşkın, B., Özcan, B., Aygün, A. noksanlığı olduğundan bor gübrelemesine ihtiyaç olduğu belirlenmiştir.
Keywords : Ordu Samsun, fındık, ekstrakte edilebilir bor, yaprakta bor