Bazı beyaz baş lahana genotiplerinin kök-ur nematoduna (Meloidogyne incognita Irk 2) karşı dayanıklılıklarının belirlenmesi

Authors : Mehtap ÖZBAKIR ÖZER, Ahmet BALKAYA, Sevilhan MENNAN

Pages : 27-34

Doi:10.29278/azd.593322

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2019-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kök-ur nematodları [ Meloidogyne spp.(Tylenchida: Meloidogynidae)], sebze yetiştiricili ğ inde ekonomik düzeyde verim ve kalite kayıplarına neden olan önemli zararlılardandır. Nematodlarla mücadelede, nematodlara dayanıklılık yönünden ıslah edilmiş çe ş itlerin kullanımı ön plana çıkmaktadır. Dayanıklı bitkilerin ıslahı ise zor ve uzun yıllar almakla birlikte hem ekonomik hem de çevre sağlığı açısından tercih edilmektedir. Bu çalışmada, morfolojik olarak birbirinden farklı heterojen yapıya sahip 26 beyaz baş lahana ıslah hattının Meloidogyne incognita Irk 2 ’ye karşı dayanıklılık seviyeleri araştırılmıştır. Nematodla bulaşık olan ve olmayan uygulamalarda incelenen bitki boyu, bitki yaş ağırlığı, bitki kuru ağırlığı, kök yaş ağırlığı, yaprak sayısı ve yaprak alanı özellikleri yönünden istatistiksel olarak önemli düzeyde farklılıklar olduğu saptanmıştır . Çalışmada, değerlendirmeye alınan lahana genotiplerinin tamamında urlanma tespit edilmiştir. Genotiplerin köklerindeki urlanma oranları, 1.5 ile 5.0 skala değerleri arasında değişmiştir. Yumurta kümesi skalasının 0-5 arasında değişim gösterdiği ve lahana genotipleri arasında sadece 183 nolu hatta yumurta kümesi tespit edilmemiştir. Ur skalası ve yumurta kümesi skalası değerleri bir arada değerlendirildiğinde, 173, 183, P33 ve 530 nolu hatların kök-ur nematoduna dayanıklı oldukları saptanmıştır. Dayanıklı olarak belirlenen bu genotipler, hibrit lahana çeşit ıslah programlarında değerlendirilmektedir.
Keywords : Baş lahana, Kök ur nematodu, Meloidogyne incognita, dayanıklılık