Hızlı Islah Sisteminin Optimizasyonu: İdeal Hasat Zamanı
Authors : Merve Bayhan, Remzi Özkan, Levent Yorulmaz, Cuma Akıncı
Pages : 310-318
Doi:10.29278/azd.1557055
View : 79 | Download : 71
Publication Date : 2024-12-31
Article Type : Research Paper
Abstract :Amaç: Bu çalışmada hızlı ıslah koşullarında yetiştirilen bitkilerde çiçeklenmeden sonra 10 farklı hasat tarihi kullanılmış ve erken tohum hasadının toplam generasyon süresine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Yöntem: Araştırma, 2020 yılında yarı kontrollü sera ortamında gerçekleştirilmiş ve materyal olarak TBT16-9 makarnalık buğday genotipi kullanılmıştır. Tohumlar her gözde bir bitki olacak şekilde 28 gözlü fide viyollerine ekilmiştir. Her viyol 1 tekerrür olacak şekilde her bir hasat zamanı için çalışma 4 tekerrürlü olarak tesadüf parselleri deneme desenine göre kurulmuştur. Çalışmada toprak materyali olarak hazır torf kullanılmıştır. Araştırmada 22 saat ışık 2 saat karanlık olacak şekilde (gece ve gündüz sıcaklığı 17/22 °C) hızlı ıslah protokolü uygulanmış ve ardından çiçeklenmeden sonra 10 farklı tarihte hasat yapılmıştır. Hasat edilen bitkilerde bazı morfolojik özellikler incelenmiş ve elde edilen başaklar 35 °C’de 7 gün boyunca etüvde kurutulmaya bırakılmıştır. Ardından tohumlar 4 tekerrürlü olarak 24 °C’de 96 saat doğrudan çimlendirmeye alınmış ve çimlenme oranı (%) değerleri belirlenmiştir. Araştırma Bulguları: Araştırmada incelenen morfolojik özelliklerin hasat tarihleri ile uyumlu bir artış veya azalış göstermediği belirlenmiştir. Buğday için uygulanan hızlı ıslah protokolü ile çiçeklenmeden 20 gün sonra (Ç-20) yapılan erken tohum hasadının başarılı çimlenme sonuçları (%61.07) gösterdiği ve bu metot ile hızlı ıslah koşullarında bir yılda yaklaşık 5 generasyon alınabileceği saptanmıştır. Sonuç: Hızlı ıslah koşullarında hem bitkilerin uzun ışıklanma süresine tepkisinin bir sonucu olarak erken çiçeklenmenin hem de erken tohum hasadının generasyon süresini kısaltmada etkili olduğu belirlenmiştir.Keywords : Hızlı ıslah, çiçeklenme, generasyon süresi, erken tohum hasadı, buğday