BOĞMACA HASTALIĞININ LABORATUVAR TANISINDA KÜLTÜR VE POLİMERAZ ZİNCİR REAKSİYONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Emek TÜRKEKUL ŞEN, Selin NAR ÖTGÜN, Orhan SAYLI, Berrin ESEN, Rıza DURMAZ

Pages : 6-11

Doi:10.18229/kocatepetip.532372

View : 14 | Download : 13

Publication Date : 2020-01-16

Article Type : Research Paper

Abstract :ÖZ AMAÇ: Boğmaca her yaştaki duyarlı bireyi etkileyebilen, Bordetella pertussis’in neden olduğu akut bir solunum sistemi enfeksiyonudur. Laboratuvar tanıda altın standart olan kültür yönteminin özgüllüğünün çok yüksek olduğu ancak duyarlılığının çeşitli faktörlerden etkilendiği ve uzun sürede sonuçlandığı bilinmektedir. Bu nedenle boğmacanın laboratuvar tanısında daha hızlı sonuç veren moleküler tabanlı yöntemlerin uygulanması her geçen gün daha önem kazanmaktadır. Sözkonusu gelişmeler ışığında bu çalışmada boğmaca hastalığının laboratuvar tanısında kültür, laboratuvar yapımı konvansiyonel polimeraz zincir reaksiyonu (PZR) ve ticari kökenli gerçek zamanlı PZR (Light Cycler) yöntemlerinin değerlendirilmesi amaçlandı. GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmaya Mayıs 2011 ile Kasım 2011 tarihleri arasında Ulusal Solunum Yolu Patojenleri Referans Laboratuvarı’na gelen 240 olası boğmaca vakasına ait nazofarinks sürüntü örnekleri dahil edildi. Klinik örnek alınması ve laboratuvara ulaştırılması için Halk Sağlığı Müdürlüklerine daha önceden Ulusal Solunum Yolu Patojenleri Referans Laboratuvarı tarafından gönderilen, Dacron uçlu, esnek gövdeli, steril eküvyon çubukları ile kömürlü Amies transport besiyerleri (Transwab Pernasal, MW173C, Medical Wire & Equip. Co. Ltd, UK) kullanıldı. Laboratuvara gelen klinik örneklerde Boğmaca hastalığı etkeni Bordetella pertussis’in varlığı; kültür, laboratuvar yapımı konvansiyonel PZR ve ticari kökenli gerçek zamanlı PZR (Light Cycler, Roche, Germany) yöntemi ile incelendi. BULGULAR: Klinik örneklerin 18’inin (%7.5) kültüründe B. pertussis üredi. Laboratuvar yapımı konvansiyonel PZR yöntemiyle 240 örneğin 59’unda (%24.6), ticari kökenli gerçek zamanlı PZR (Light Cycler) yöntemiyle 89 örnekte (%37) spesifik gen bölgeleri saptandı. Kültürde üreme olmayan örneklerin 43’ünde (%17.9) konvansiyonel PZR ile, 71’inde ise (%29.6) “Light Cycler” PZR ile B. pertussis genlerinin varlığı gösterildi. SONUÇ: Özellikle klinik örnek alınmadan önce spesifik antibiyotik tedavisi uygulanan vakalar ile B.pertussis’in uygunsuz transport koşulları nedeniyle canlılığını kaybettiği durumlarda PZR yöntemlerinin ön plana çıktığı gözlendi. Sonuç olarak boğmacanın laboratuvar doğrulamasında kültür yöntemin PZR yöntemi ile birlikte uygulanması ve elde edilen bulguların hastanın epidemiyolojik ve klinik özellikleri ile birlikte değerlendirilmesi gerektiği kanaatine varıldı. ANAHTAR KELİMELER: Boğmaca, laboratuvar tanı, kültür, polimeraz zincir reaksiyonu
Keywords : Boğmaca, Laboratuvar tanı, Kültür, PZR