YURT DIŞINDA ANA DİLİ OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ: BİR META-TEMATİK ANALİZ

Authors : Yakup ALAN, Nurşat BİÇER

Pages : 233-247

Doi:10.48066/kusob.1196324

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İkinci Dünya Savaşı’nda sonra yaşanan endüstriyel gelişimler neticesinde, özellikle Avrupa ülkelerinde işçi ihtiyacı ön plana çıkmış ve bu ihtiyacın karşılanması amacıyla işgücüne yönelik göçler yaşanmaya başlamıştır. Türkiye de var olan işgücü ihtiyacını karşılayan ülkelerden biri olmuş, bunun neticesinde de milyonlarca Türk vatandaşı farklı ülkelere göç etmiştir. Göç eden vatandaşların çocuklarının iki dilli ortamda dünyaya gelmesi de ana dili olarak Türkçe öğretimi faaliyetlerinin ön plana çıkmasında etkili olmuştur. İki dilli bir ortamda yetişen bireylere ana dili olarak Türkçe öğretimi faaliyetlerinin belirlenen hedeflere ulaşabilmesinde ve bireylerin ana dilini etkili bir şekilde kullanabilmesinde yürütülen çalışmaların niteliği oldukça önemli bir yerde durmaktadır. Bu araştırmanın amacı da yurt dışında ana dili olarak Türkçe öğretim faaliyetlerine yönelik hazırlanan çalışmaları meta-tematik analiz çerçevesinde inceleyerek mevcut durumu ortaya koymaktır. Belirlenen amaç doğrultusunda Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezi ve Google Akademik, TR Dizin, EbscoHost, Web of Science gibi veri tabanlarından faydalanılarak 2010-2020 yılları arasında hazırlanan yurt dışında ana dili olarak Türkçe öğretimi konulu görüşme, gözlem, günlük verilerini içeren nitel çalışmalar analize dâhil edilmiştir. Araştırmada veriler, içerik analizinden faydalanılarak çözümlenmiş ve incelenen nitel çalışmalarda değinilen bulgulardan hareketle temalara ulaşılmıştır. Araştırmada; öğretmenlerin daha çok sorumluluk bilinciyle yurt dışında Türkçe öğrettikleri, bazı kurumların Türkçe öğretimini destekledikleri ancak destek vermeyen kurumların da olduğu, Türkçe öğretimi için hazırlanan programda ve ders kitaplarında sorunların olduğu, ikinci dilin ana dili olumsuz etkilediği, ailenin ve çevrenin genellikle Türkçe derslerini desteklediği gibi sonuçlara ulaşılmıştır.
Keywords : ana dili, Türkçe öğretimi, yurt dışında ana dili olarak Türkçe öğretimi, meta tematik analiz