ARDAHAN YÖRESİ YAĞMUR TÖRENLERİNDE HAYVANLAR

Authors : Cansu İRMAK

Pages : 156-165

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2019-06-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Toprağa bağlı olan insan, yaşamın devamlılığı için tarih boyunca suya ihtiyaç duymuş ve yokluğunda çaresizliğe düşmüştür. İnsanlık, susuzluk gibi durumları, genellikle kendi yaptığı hataların ya da işlediği günahların bir sonucu olarak görmüş, bu nedenle de çeşitli tabu ve kaçınmalar geliştirmiştir. Doğa güçleri ile Tanrı’nın vereceği cezalardan kaçınmak ya da korunmak için çeşitli dinlik ve büyülük uygulamalara başvurmuştur. Geçimi tarım ve hayvancılığa bağlı olan köy toplumlarında kent toplumuna nazaran tabiat olayları daha fazla önem arz etmiş olup günümüz köy toplumlarındaki afetler karşısında yapılan uygulamalar, ilkel dönemin izlerini de taşımaktadır. Geçimini büyük oranda hayvancılıkla sürdüren Ardahan’da da yağmurun yağmaması ya da aksine çok yağması, insan hayatını olumsuz etkileyen en önemli faktör olması dolayısıyla tabiat olayları ile ilgili pek çok inanış ve uygulama geliştirilmiştir. Söz konusu inanış ve uygulamaların başında da yağmur yağdırmaya ya da fazla yağan yağmuru durdurmaya dönük inanış ve uygulamalar gelmektedir. Yağmur yağdırma törenleri, Türk dünyasının hemen her bölgesinde olduğu gibi, Ardahan’da sıklıkla icra edilmektedir. Ardahan yağmur törenlerinde hayvanların kullanımı özel bir yere sahiptir. Ardahan’da yağmur yağdırmak ve durdurmak için kurban kesmenin yanı sıra merkezinde köpek, eşek, kurbağa, kene gibi hayvanların yer aldığı uygulamalar da tespit edilmiştir. Çalışmada, Ardahan yöresindeki yağmur törenleri hakkında saha çalışmalarından elde edilen güncel veriler esasında bilgi verilerek merkezinde hayvanların yer aldığı yağmur törenleri kökenleri ve yapısal özellikleri bakımından ele alınıp yorumlanacaktır.
Keywords : Yağmur törenleri, Ardahan, su, ateş, kurbağa, köpek