HAREKELİ BİR MAKTEL-İ HÜSEYİN ÖRNEĞİ

Authors : Özge ÇAĞLAMA

Pages : 194-212

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2020-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :13. yüzyıldan itibaren Anadolu’da pek çok Arapça, Farsça dinî eser, Türkçeye tercüme edilmiş ya da uyarlanmıştır. Bu eserler dönemin düşünce yapısını ve söz varlığını ortaya koymaktadır. Yazım ve dil özellikleri dikkate alındığında çalışmamıza konu olan “Kitābu Āşūrā ʼ fī-A ḥ vāli Ḥ asan ve Ḥ üseyin ” adlı yazmanın da Eski Anadolu Türkçesinden Osmanlı Türkçesine geçiş döneminin bir ürünü olduğu anlaşılmaktadır. Bu yazma, Doç. Dr. Cahit Başdaş danışmanlığında tarafımızca yüksek lisans tezi olarak hazırlanmış, 2018 yılı Temmuz ayında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinde sunulmuş ve kabul edilmiştir. Yazma, Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesinde “MS 146; No, 86” demirbaş numarası ile kayıtlıdır. Müellifi, müstensihi ve telif-istinsah tarihi belli değildir. Dinî bir olayın olağanüstülüklerle süslenerek anlatıldığı, İslam tarihinin önemli bir şahsiyetinin kahramanlıklarının ele alındığı mesnevi biçiminde yazılmış “maktel” türündedir. Beyaz, orta kalın, aharlı, suyollu kâğıt üzerine siyah mürekkep ile yazılmıştır. Metinde kırmızı mürekkeple yazılan 17 başlık bulunmaktadır. 885 beyitten oluşan yazma, b esmele ile başlayıp son dört beyitte okuyanlara ve işitenlere edilen dua ile son bulur. Bu çalışmada eserin konusu, kapsamı, yazım ve dil özellikleri üzerinde durulmuş, metinden örnekler sunulmuştur.
Keywords : Türklük Bilimi, Maktel, Eski Anadolu Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, Kitābu Āşūrāʼ