DİNİ-KÜLTÜREL PERSPEKTİF VE SOL EL TABUSU: BENGALCE KONUŞAN İNSANLARIN ÜRETTİĞİ KONTROLLÜ EL HAREKETLERİNİN AÇIKLAMASI

Authors : Hâkim ARİF

Pages : 230-240

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2020-03-15

Article Type : Other Papers

Abstract :Egemen bir sosyo-kültürel ve manevi görüngü olan din, tüm dünyada kendiliğinden gerçekleşen insan faaliyetlerini farklı şekillerde kontrol eder. Ayrıca kutsal kitapların göz ardı ettiği sosyal gelenekleri, görenekleri ve insan davranış kalıplarını ve bunlardan türetilen kuralları ve yasaları da yasaklamaktadır. Önde gelen sosyal kurumlardan biri olan din, bir toplum içindeki inananlar tarafından izlenecek farklı kodları yürürlüğe koymaktadır. Bu tür sosyal kodlar bazen psikolojik durumları, özellikle farklı bilişsel uygulamaları çok yönlü bir şekilde kısıtlar. Böylece din, insan zihnini ve sosyalleşme sürecini azami ölçüde kontrol etmek amacıyla farklı toplumsal düzenleri tanımlar ve pekiştirir. İnsanların nöro-bilişsel motor davranışlarının bir tezahürü olan jestler, dünyanın birçok yerinde bu tür kuralcı din kodları tarafından denetlenmektedir. Bengalce konuşulan bölgede, İslami kurallar ve yasalar, kamusal işlevlerde el hareketlerini, özellikle de sol elin hareketlerini çok kaba bir davranış olarak ele alır. Bu bölgedeki insanlar, bu tür dini kuralları takip etme yöntemi olarak, bu elin hareketlerini farklı sosyal ve dini faaliyetlerde çok kuvvetli bir şekilde kontrol etmektedir. Bazen, dini değerlerin ve geleneklerin baskısı nedeniyle, halka açık yerlerde yapılan sol el hareketlerinden -bir tür kendiliğinden olan bilişsel tahrik- kaçınmaları gerekir. Bu makale, hem Bengalce konuşan insanların sol el tabularının doğasını hem de sol elin jest üretimi esnasında kısıtlı zamansal ve uzamsal oranlar ile kontrollü kullanımını incelemektedir. 
Keywords : sol el tabusu, tabu, jest ve biliş, sol el, bilişsel kontrol