Tarihi Türk Lehçeleri ve Türkiye Türkçesinde Seslerin Kullanım Sıklığı

Authors : Rumeysa KÖROĞLU

Pages : 302-308

Doi:10.46250/kulturder.1001641

View : 6 | Download : 5

Publication Date : 2021-12-10

Article Type : Other Papers

Abstract :Türk dili, dünyada yaşayan en eski diller arasında yer almaktadır. Türk dilinin yazılı belgelerle takibi Orhun Yazıtları ile 8. yüzyılda başlamıştır. Sonraki yüzyıllarda Türk milletinin farklı coğrafyalara dağılmasıyla Türk dili de yayılma, değişme ve gelişme göstermiştir. Bu yayılım süresince ünlü ve ünsüz seslerin her dönemde kelime başı, kelime içi ve kelime sonunda kullanımları ve kullanım oranlarında değişiklikler olmuştur. Gökçen Durukoğlu, Köktürk Türkçesi, Uygur Türkçesi, Karahanlı Türkçesi, Harezm Türkçesi, Kıpçak Türkçesi, Çağatay Türkçesi, Eski Oğuz Türkçesi, Osmanlı Türkçesi ve Türkiye Türkçesi dâhil olmak üzere Türkçenin ilk yazılı belgelerinin bulunduğu 8. yüzyıldan günümüze kadar olan dokuz dönemde belirlediği eserleri inceleyerek ünlü ve ünsüz seslerin kullanım sıklığını belirtmiştir. Toplamda 8971 kelime, kök, ek ayrımı yapılmadan metin içerisinde tekrar eden kelimeler tekrar sayılarınca esere dâhil edilmiştir. Seslerin kullanım sıklığı dönemler arasında karşılaştırılmış, grafikler ve yüzde oranlarıyla da gösterilmiştir. Bugüne kadar ünlü ve ünsüzlerle ilgili araştırmacılar tarafından birçok tanım yapılmış, görüş ortaya atılmış, çeşitli tez ve makale çalışmaları yürütülmüştür; fakat şimdiye kadar bu seslerin oranlarını dönemlere göre kelime başı, kelime içi ve kelime sonunda tespit eden benzer bir çalışma bulunmamaktadır.
Keywords : Yeni Türk Dili, tarihi Türk lehçeleri, Ünlüler, Ünsüzler, Gökçen Durukoğlu