The Lady of the House of Love (Angela Carter) Başlıklı Öykünün Çevirisinde Metinlerarası Aktarım Teknikleriyle Alımlama Bağlamının İncelenmesi

Authors : Aleks MATOSOĞLU, Arsun URAS YILMAZ

Pages : 349-370

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2021-06-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalenin amacı, The Lady of the House of Love (Angela Carter) başlıklı öykünün çevirisinde metinlerarası “aktarım teknikleri” aracılığıyla erek metinde “alımlama bağlamını” incelemeye çalışmaktır. Öyküde “Uyuyan Güzel” masalına metinlerarası göndermeler yer almaktadır. Masal erek kültürde iyi bilindiği için bu öykü çevirisinin incelenmesi araştırma konusu olarak ele alınacaktır. Lawrence Venuti (2009) çevirilerde metinlerarasılığın anıştırma, parodi ve alıntı gibi “aktarım teknikleriyle” kurulduğunu ve metinlerarasılığın çevirisinde kaynak metinde yer alan bütün bağlamların erek metinde oluşturulamayacağını öne sürmüştür. Bu bağlamlar, diliçi bağlam, metinlerarasıve söylemlerarası bağlamlar ve son olarak metinlerarası, söylemlerarası ve göstergelerarası bağlamları içeren alımlama bağlamıdır. Venuti’nin önerdiği bu kavramlar, çalışmada bütünceden elde edilen örnekler üzerinden yorumlanacaktır. Erek metinde alımlama bağlamının kısmen veya tamamen oluştuğu ve de yeni bir alımlama bağlamının gerçekleştiği görülmektedir. Bulgulardan hareketle varılan değerlendirmeler doğrultusunda, çevirmenin kaynak metni erek dizgede yerleşik olan alımlama biçimiyle alımladığı ve erek dizgede “kabul edilebilir” bir çeviri yaptığı sonucuna varılmıştır. Çevirmenin kaynak metni alımlama biçimi, Jauss’un alımlama kuramında ele aldığı “deneyim ufku” kavramı ile açıklanacaktır. “Deneyim ufku”, okurun önceki okumalarından edindiği yazınsal birikimi kapsar. Okur, yazınsal bir metni yorumlarken erek dizgede okuduğu metinlerin etkisi altındadır.
Keywords : Angela Carter, çeviride metinlerarasılık, metinlerarası aktarım teknikleri, alımlama bağlamı, deneyim ufku