URANYUM, VANADYUM, FLÜOR VE DiĞER TALİ ELEMENTLERİ İÇEREN MAZIDAĞI FOSFATLARINDA JEOŞİMİK VE MİNERALOJİK TETKİKLER İLE URANYUMUN KAZANILMASI OLASILIĞI HAKKINDA GÖRÜŞLER

Authors : Oğuz ARDA, Taner SALTOĞLU, Ercan ALPARSLAN, Tanıl AKYÜZ

Pages : 39-54

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 1976-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract : Mazıdağı'nın, Karataş bölgesindeki fosfat cevherlerine ait kimyasal analiz ve yarı kantitatif optikspektrografi analiz neticeleri bu çalışmada bir değerlendirmeye tabi tutularak, U, P2O5 ve U, F elementleri arasında jeoşimikilişkiler bulunmuş ve bu ilişkilerin bütün Mazıdağı fosfat cevherlerine tatbiki suretiyle bölgede 7419.5 ton U3O8 ve 2 722 207 ton F rezervi olduğu tespit edilmiştir. Mineralojik yönden Mazıdağı cevherlerindeki fosfat minerallerini oluşturan dahlit ve kollofan gibi minerallerin strüktürlerinde ortaya çıktığı saptanan U, F gibi elementlerin yanı sıra V, Yb, Y ve diğer tali elementlerin de mevcut olduğu anlaşılmıştır. Halihazırda elimizde yan kantitatif sonuçlar halinde bulunan bu son grup elementlerin kantitatif analizleri yapıldığı takdirde, tıpkı U ve F da yapıldığı gibi rezervlerinin hesaplanabileceği ve bu rezervlerin de Mazıdağı fosfatlarının yan ürünlerinin değerlendirilmesi işlemini ekonomik bakımdan daha da cazip yapacağı görüşünü kuvvetlendirmiştir. Yine mineralojik yönden Mazıdağı'ndaki dahlit ve kollofan gibi minerallerin bünyelerindeki U, V, F, Y, Yb vb. yanı sıra bir miktar da kükürt bulunduğu neticesi ileri sürülmüş ve bu hususun mineralojik separasyon çalışmalarıyle doğrulanması gerektiği anlaşılmıştır. Mazıdağı fosfat cevherlerindeki uranyumun ekonomik olarak kazanılabilmesiyle ilgili geniş kapsamlı bir literatür çalışması yapılmıştır. Derlenen bilgilerden dünyanın çeşitli yerlerinde benzer tip fosfat cevherlerinde mevcut tali miktarlardaki uranyumun kazanılabilmesi için çok sayıda köklü çalışmaların yapıldığı ve çeşitli metotların geliştirildiği ortaya çıkarılmıştır. Metinde açıklanan bu metotlardan bir veya birkaçının birleştirilmesi suretiyle gerek uranyum ve gerekse de F, V, Y vb. gibi tali elementlerin ekonomik şekilde kazanılabilmesi için laboratuvar çapında çalışmaların yapılması gerektiği ileri sürülmüştür. 
Keywords : URANYUM, VANADYUM, FLÜOR