İŞKOLİKLİK VE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİDE İŞ AİLE ÇATIŞMASININ ARACILIK ROLÜ: AKADEMİSYENLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Authors : Aybüke AKNAR, Buğra BAĞCI

Pages : 52-65

View : 9 | Download : 6

Publication Date : 2023-04-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı işkolikliğin tükenmişlik üzerindeki etkisinde iş-aile çatışmasının aracı rol oynayıp oynamadığını tespit etmektir. Araştırmada kullanılan verilerin elde edilmesinde anket formu kullanılmıştır. Anketler e posta yoluyla akademisyenlere ulaştırılmış, 402 adet kullanılabilir anket elde edilmiştir. Anket formunun hazırlanmasında literatürde daha önce güvenilirlik ve geçerlilikleri kanıtlanmış ve Türkçe uyarlama çalışmaları yapılmış ölçeklerden faydalanılmıştır. Araştırmada işkoliklik derecelerini ölçek için Del Líbano ve diğerleri insert ignore into journalissuearticles values(2010); tarafından geliştirilen ve Doğan ve Tel insert ignore into journalissuearticles values(2011); tarafından Türkçe’ye uyarlanan DUWAS İşkoliklik Ölçeğinin kısa formu kullanılmıştır. Katılımcıların algıladıkları iş-aile çatışmasını düzeylerini belirlemek amacıyla Netemeyer, ve diğerleri insert ignore into journalissuearticles values(1996); tarafından geliştirilen Efeoğlu ve Özgen insert ignore into journalissuearticles values(2007); tarafından Türkçe’ye uyarlanan ölçek kullanılmıştır. Katılımcıların mesleki tükenmişlik düzeylerini belirlemek amacıyla Kristensen ve diğerleri insert ignore into journalissuearticles values(2005); tarafından geliştirilen ve Deliorman Bakoğlu ve diğerleri insert ignore into journalissuearticles values(2009); tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Tükenmişlik Ölçeği”’nden faydalanılmıştır. Hipotezlerin test edilmesi aşamasında Baron ve Kenny insert ignore into journalissuearticles values(1986); tarafından önerilen dört aşamalı regresyon modelinden faydalanılmıştır. Korelasyon analizi sonucunda işkoliklik ve iş-aile çatışması arasında ,449 düzeyinde, işkoliklik ve tükenmişlik arasında ,468 düzeyinde ve iş-aile çatışması ile tükenmişlik arasında ,500 düzeyinde pozitif yönlü ve anlamlı ilişkilerin varlığı ortaya konulmuştur. Aracılık ilişkisinin tespit edilebilmesi için H1 ve H4 Hipotezlerinde yer alan işkoliklik ve tükenmişlik değişkenleri arasındaki regresyon katsayılarındaki değişim incelenmiştir. Birinci modelde anlamlı olan beta katsayısının insert ignore into journalissuearticles values(,516); dördüncü modelde azaldığı insert ignore into journalissuearticles values(,337); görülmektedir. Bu sonuçtan hareketle işkolikliğin tükenmişlik üzerine etkisinde iş-aile çatışmasının kısmi aracı rol oynadığı tespit edilmiştir.
Keywords : İşkoliklik, Tükenmişlik, İş Aile Çatışması, Akademisyenler