Yeni Yumurta-Tavuk Paradoksu: Sirkadiyen Ritim mi, Yaşam Stili mi, Son Hücre Düzenleyici Hangisi?

Authors : Müzeyyen İZMİRLİ

Pages : 67-74

View : 21 | Download : 41

Publication Date : 2023-08-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Bedenimizde, yaklaşık 24 saatlik, otonom bir mekanizma tarafından düzenlenen, zamana bağlı döngüsel çalışan bir sistem vardır ve bu sistem sirkadiyen saat ya da sirkadiyen ritim olarak adlandırılır. Bu ritim uyku-uyanıklık, vücut ısısı, hormonların salgılanması, lokomotor aktivite ve iştah gibi çeşitli fizyolojik işlevlerin günlük rutinler halinde devam etmesini sağlar. Diğer taraftan, yapılan son çalışmalar yenilen yemeğin kalitesinin, içeriğinin insert ignore into journalissuearticles values(protein, karbonhidrat ya da yağ ağırlıklı olabileceği gibi, vitamin, mineral ve gıda katkı maddeleri gibi);, zamanlamasının insert ignore into journalissuearticles values(öğün aralıkları, aydınlık ve karanlık süreçlerde yemek yeme);, günlük yaşamımızdaki egzersiz ve uyku kalitesinin sirkadiyen metabolizmayı belirgin şekilde değiştirdiğini rapor etmiştir. Bireyin beslenme alışkanlıkları, enerji metabolizması, sirkadiyen saat, bedenin ritmi bir arada değerlendirildiğinde ortaya karışık bir metabolik yolak ağı çıkıyor. Bu yüzden, bu derlemede yaşam stili ve özellikle diyet kompozisyonu, uyku ve egzersiz açısından bakıldığında, sirkadiyen saatin ve bedenin ritminin, moleküler hücresel süreçleri ile genetik ve epigenetik temelinin aydınlatılması amaçlanmıştır.
Keywords : Sirkadiyen saat, beslenme, uyku, egzersiz, Bmal1, Clock