ROMATOLOJİK HASTALIKLARDA COVID-19 PANDEMİ SÜRECİNDE TEDAVİYİ BIRAKMA ORANLARI

Authors : Samet KARAHAN, Kemal EROL, Merve ÖZÇETİN, Neslihan YAĞMUR

Pages : 166-172

Doi:10.53394/akd.1057702

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2022-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :ÖZ Giriş/Amaç: Salgının psikolojik boyutunun yoğun görüldüğü COVID-19 pandemisinde immünsüpresiflerin yoğun kullanıldığı romatolojik hastalıklarda tedavide kalımı olumsuz etkileyebileceği düşünülebilir. Çalışmamızda romatoloji hastalarının ilaçları bırakma oranları ve ilişkili verileri incelemek istedik. Gereç ve Yöntemler: XXXXX Şehir Eğitim Araştırma Hastanesi Romatoloji polikliniklerinde COVID-19 salgını öncesindeki son bir yıl içerisinde düzenli takiplerine devam edenlerden rutin poliklinik kontrol zamanı 1 Nisan–30 Haziran 2020 arasında olan ve bu dönem içerisinde poliklinik ziyaretine gelen 101 hasta çalışmaya alındı. Bu hastalara ek olarak son bir yıl içerisinde poliklinik kontrollerine düzenli gelenler arasında oluşturulan bir liste içerisinden 150 hasta da rastgele seçim yöntemiyle seçildi. Seçilen bu 150 hastaya da cep telefonları vasıtasıyla ulaşılarak onam istendi. 150 hastanın 104’ü çalışmayı kabul etti. Toplam 205 kişi ile çalışma tamamlandı. Hastalara pandemi öncesi kullandıkları ilaçlarını kesip kesmedikleri, kesenlerin kesme gerekçeleri, hangi ilacı/ilaçları kestikleri, hastalıklarının ve/veya kullandıkları ilaçların COVID-19’a yakalanma risklerini arttırıp arttırmadığı soruldu. Bulgular: Steroid kullanan 25/71 hasta (%35,2) ilacını kesmiş idi. Metotreksat kullanan 26/79 (%32,9) hasta, sulfasalazin kullanan 10/28 (%35,7) hasta, leflunomid kullanan 18/38 (%47,3), hidroksiklorakin kullanan 19/45 (%42,2) hasta ilacını kullanmayı bırakmıştı. Biyolojik ajan kullanan hastalardaki ilaç kesen hasta oranı ise 20/41 (%48,8) saptanmış olup en yüksek ilaç terk etme oranı olarak gözlendi. İlacını kesen 71 hastanın 30’u (%42,3) televizyon, gazete ve sosyal medya aracılığıyla duydukları sebebiyle, 24’ü (%33,7) bir doktor veya eczacı tavsiyesiyle, 10’u (%14,1) ilaç temin sorunu sebebiyle, 7’si (%9,9) ise herhangi bir sebep bildirmeden kendi kararıyla kesmiştir. Kullandığı biyolojik ilaçları kesen 20 hastanın 11’inin (%55) bir doktor veya eczacı tavsiyesiyle kestiği görülmüştür. Sonuç: Çalışmamızın en önemli bulgusu; romatizmal hastalığı olanlarda en yüksek oranda ilaç kesme oranının biyolojik ajan kullanan kişilerde olduğu görülmüştür. Anahtar Sözcükler: Adherens, COVID-19, İmmünsüpresif ilaç, Komplians, Romatolojik Hastalık
Keywords : Adherens, COVID 19, Komplians, Romatolojik Hastalık