SHAW’UN SİLAHLAR VE İNSANLAR (1894) OYUNUNA RUS BİÇİMCİ BİR YAKLAŞIM

Authors : Atalay GÜNDÜZ

Pages : 739-754

Doi:10.18026/cbayarsos.298219

View : 9 | Download : 8

Publication Date : 2017-03-31

Article Type : Other Papers

Abstract :Shaw o kadar ayrıksı bir yazardır ki 1890lar ve yirminci yüzyılın ilk on yılında sansür kuruluna sunulan 3000 oyundan ancak 30 tanesi yasaklanmış olmasına rağmen, düşük sayılabilecek bu oran içinde Shaw’a ait üç oyun vardır: Mrs Warren’s Profession insert ignore into journalissuearticles values(1894);, The Shewing-Up of Blanco Posnet insert ignore into journalissuearticles values(1909); ve Press Cuttings insert ignore into journalissuearticles values(1909);. Viktorya dönemi toplumunu şok etmeyi kendine şiar edinmiş olan Shaw, ilk üç oyununda uzlaşmaz bir tavır sergilemiştir. Dördüncü oyunu olan Arms and the Man insert ignore into journalissuearticles values(Silahlar ve İnsanlar); insert ignore into journalissuearticles values(1894); başlıklı eserinde ise çok daha farklı bir strateji benimsemiş olduğu görülür. İlk üç oyununda bütün yerleşmiş, fosilleşmiş kalıp yargıları kırıp parçalamayı kendine görev edinmiş olan Shaw, dördüncü oyunu Silahlar ve İnsanlar’da kullandığı yaklaşım dolayısıyla ilk eserleri ile çelişiyor gibi gözükebilir. Öte yandan, şekillenmesinde çok büyük pay sahibi olduğu Fabian sosyalizmin ideolojik yaklaşımı ile çok daha tutarlı bir ilişki kurmaktadır. Ortak kalıpları kullanarak yargıları daha etkin bir biçimde kırabileceğini anlamış olmalı ki bu oyunda yapısal olarak son derece yerleşik izlekleri kullanmayı özellikle tercih etmiş olduğu görülüyor. Bu makalenin amacı da Shaw’un özellikle bu oyununda kullandığı öğeleri Rus biçimcileri Propp ve Tomaşevski’nin ortaya koydukları teorilerin ışığında okumak ve bunların stratejik bir amaçla yazara nasıl hizmet ettiğini incelemektir.  
Keywords : Bernard Shaw, Silahlar ve İnsanlar, Rus Biçimcileri, Propp, Tomaşevski