- Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Volume:17 Issue:3
- MİLLÎ MÜCADELE KONULU ROMANLARDA CELÂL BAYAR, ŞÜKRÜ SARACOĞLU VE ADNAN MENDERES
MİLLÎ MÜCADELE KONULU ROMANLARDA CELÂL BAYAR, ŞÜKRÜ SARACOĞLU VE ADNAN MENDERES
Authors : Betül ÖZTOPRAK
Pages : 18-42
Doi:10.18026/cbayarsos.473982
View : 11 | Download : 8
Publication Date : 2019-09-27
Article Type : Research Paper
Abstract :16. yüzyılda en ihtişamlı dönemini yaşayan fakat yüzyılın sonlarına gelindiğinde duraklamaya başlayan Osmanlı Devleti, 20. yy’ın ilk yıllarında aldığı büyük kayıplarla zor duruma düşer. İlk önce Trablusgarp Savaşı insert ignore into journalissuearticles values(1912); ardından Rusya’nın kışkırtması sonucunda Balkan uluslarının Osmanlı Devleti’ne karşı ayaklanması ve sonrasında yaşanan Balkan Savaşları insert ignore into journalissuearticles values(1912-1913);, daha sonra 1. Dünya Savaşı’nda insert ignore into journalissuearticles values(1914-1918); alınan yenilginin ardından 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Mütarekesi ile Osmanlı Devleti yıkımına bir adım daha yaklaşır. Ordusu terhis edilen, silahlarına el konulan devletin, savunma gücü tamamen kırılır. Halk ise, üst üste girilen savaşlardan yorgun düşmüş, devlete olan güvenleri sarsılmış ve geleceğe dair ümitlerini kaybetmiştir. Onları tekrar harekete geçirecek güç ise, Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde efelerdedir. Halkın içinden çıkan ve ezilenin, mazlumun yanında yer alan efeler, halkı bir araya getirmede öncülük ederler. Mütarekeden sonra Anadolu işgal edilince ülkenin çeşitli yerlerinde kurulmaya başlayan Kuva-yı Milli’nin başına başta Yörük Ali Efe olmak üzere; Demirci Mehmet Efe, Gökçen Efe, Kıllıoğlu Hüseyin Efe vb. getirilir. Efeleri bu yola sevkeden ise, dağılan ordunun gönüllü subayları ve vatan aşkı ile dolu İttihat ve Terakki mensuplarıdır. Bir zamanlar İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin içinde bulunan fakat daha sonra ülkenin işgali karşısında vatan savunmasında gönüllü olarak yer alan, Türkiye Cumhuriyeti’nde cumhurbaşkanlığı, başbakan ve çeşitli bakanlıklarda görev yapan Mahmut Celal Bayar, Adnan Menderes, Şükrü Saracoğlu, Mahmut Esat Bozkurt vb. siyaset adamları da milli davada ön saftadır. Bu makalede bahsi geçen siyaset adamlarının, Milli Mücadele yıllarındaki vaziyetleri, ülkenin işgali karşısında aldıkları kararlar, vermiş oldukları mücadeleler ve bu yaşananların Türk romanlarına nasıl yansıdığı konusu ele alınacak, ülkeyi sadece masa başında değil yeri geldiğinde elde silah düşman karşısında da savunan bu Milli Mücadele önderlerine karşı yazarların bakış açıları ortaya koyulacaktır.Keywords : Türk Romanı, Milli Mücadele, Celal Bayar, Adnan Menderes, Şükrü Saracoğlu