Fail-Yapı İlişkisine Yersizleştirme Üzerinden Bir Müdahale: Foucault’nun İktidar Analizi Örneği

Authors : Berkay Kabalay

Pages : 329-347

Doi:10.18026/cbayarsos.1467977

View : 120 | Download : 78

Publication Date : 2024-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma fail ve yapı arasındaki ilişkinin ontolojik bir hiyerarşiye referans veren yer metaforuna bağlanarak açıklanmasını eleştirmektedir. Çünkü bu ontolojik düzlemde, yerde mevcudiyeti bulunan şey diğer nesneyi ikincil bir fenomen haline getirip mutlak bir biçimde kurar ve dönüştürür. Mücadeleler ve imkânlar göz ardı edildiği ölçüde, soyutlamanın siyasal sonuçları olur. Bu siyasal sonuçları bertaraf etmek için yapılan ontolojik düzlemin eleştirisi, yani yersizleştirme, eylem bileşkelerine yaslanır. Bu eleştiri basitçe yerde ikamet eden fail veya yapının yerine eylemin geçirilmesi değil, ontolojik düzlemin soykütüksel biçimde kurgulanmasıdır. Bu yersizleştirme, en iyi Michel Foucault’nun iktidar analizinde örneklenir. İktidarı bir ayrıcalık değil eylem olarak tanımlayan Foucault, soykütüksel ontolojik düzlemin ve bu düzlemde şeyleri kuran eylem bileşkelerinin açık bir tanımını sunar. Aynı ontolojik perspektiften, bu çalışma, fail-yapı ilişkisini eylem kavramı ve olumsallık üzerinden açıklamaktadır. Bu açıklama aracılığıyla fail-yapı etkileşimi siyasal imkânlara olanak sağlayan ve siyaseti belli mekânlara kısıtlamayan bir alternatif oluşturmaktadır.
Keywords : Fail, Yapı, Eylem, İktidar, Michel Foucault