Yaban Romanında “İma Edilen Yazar” Sorunsalı

Authors : Bahar DERVİŞCEMALOĞLU

Pages : 56-76

Doi:10.16985/mtad.752858

View : 10 | Download : 8

Publication Date : 2020-06-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Tenkit, piyes, mensur şiir, makale, roman, hikâye, hatırat vb. türlerde eser veren Yakup Kadri Karaosmanoğlu, özellikle romanlarıyla Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatına damga vurmuş bir isimdir. Karaosmanoğlu’nun romanları arasında, neden olduğu tartışmalarla en dikkat çekenlerden biri Yaban’dır. İstanbullu bir aydının köylüye bakışını yansıtan roman, özellikle Anadolu köylüsüne bakışı bağlamında yayınlandığı dönem ve sonrasında birçok eleştirinin hedefi olmuştur. Yakup Kadri de gelen eleştiriler üzerine romanını savunma ihtiyacı hissetmiş ve romanın ikinci baskısına bir önsöz yazarak köylülerin aşağılandığı yönündeki iddialara karşı çıkmış, romanda köylülerin cahilliğinden Türk aydınlarının sorumlu olduğunu belirten “tirad”ları örnek göstererek eleştirilere karşılık vermiştir. Yaban romanıyla ilgili tartışmalar daha çok tematik düzeyde kalmış, haklı bir yanı olmakla birlikte bunlar romanın teknik açıdan incelenmesini gölgelemiş ve dolayısıyla romanla ilgili yorumlar yapılırken eserdeki ipuçları ya da verilerden uzaklaşılmasına sebep olmuştur. Bu çalışmada, Yaban romanındaki tartışmaların kaynağı olan hususlar ilk kez Wayne Booth tarafından ortaya atılan ve daha sonra diğer anlatı teorisyenleri tarafından geliştirilen “ima edilen yazar” kavramından hareketle izah edilmeye çalışılacaktır.
Keywords : Yaban, Yakup Kadri, anlatı tekniği, ima edilen yazar