Öğretmenlerin Hesap Verebilirliklerini Öğrencilerin Akademik Başarısı Açısından Değerlendirmeleri

Authors : Ayşen BAKİOĞLU, Esin SALDUZ

Pages : 13-29

View : 10 | Download : 14

Publication Date : 2015-06-05

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmanın amacı, ortaöğretimde görev yapan öğretmenlerin, öğrencilerin akademik başarısı hakkında kimin hesap vermesi gerektiğini, kime hesap verdiklerini, hangi konuda ve neden hesap verdiklerini, hesap verebilirlikleri gereği neler yaptıklarını ve eğitimde hesap verebilirlik sistemine dair ne düşündüklerini incelemektir. Araştırmada İstanbul iline bağlı Avcılar, Esenyurt, Beylikdüzü ve Büyükçekmece ilçelerinde resmi ortaöğretim okullarında görev yapan 500 öğretmen tarafından işaretlenmiş anket formları üzerinden istatistiksel analizler yapılmıştır. Araştırmada kullanılan veri toplama aracı, araştırmacılar tarafından geliştirilen Öğrencinin Akademik Başarısı Hakkında Öğretmenlerin Hesap Verebilirliklerini Değerlendirmeleri Anketi’dir. Anket 18 soru ve öğretmenlerin görüşlerini yazabileceği açık uçlu bir sorudan oluşturulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgular şunlardır: Öğretmenler genel olarak kendilerini hesap verebilir olarak görmektedirler, hesap verebilirlik sisteminin onları motive edeceği ve mesleki gelişimlerini sağlayacağını ifade etmektedirler. Öğretmenler; öğrenci başarısından öncelikli olarak öğrencilerin sonra kendilerinin hesap verebilir olması gerektiğini, öğrenci başarısızlıklarından ise önce öğrencilerin sonra velilerin hesap verebilir olması gerektiğini düşünmektedirler. Öğretmenlerin neredeyse tamamı kendilerini vicdani duyarlılık gereği hesap verebilir hissetmektedir. Öğretmenler ilk sırada sınıf içindeki performansına, ikinci sırada merkezi sınav sonuçlarına göre kendilerinin hesap verebilir olması gerektiğini düşünmektedirler. Öğretmenler hesap verebilirlikleri gereği kendilerini değerlendirmek için ilk önce uyguladıkları öğretim yöntemlerinin etkililiğini ikinci olarak önceden belirledikleri hedefe ulaşma düzeylerini dikkate almaktadır. Öğrencilerin başarısının artması için ilk sırada öğretim yöntem ve kaynaklarını farklılaştırdıklarını ikinci olarak erişilecek hedefler ve standartlar belirlediklerini ifade etmişlerdir. Fırsat eşitliği sağlama adına öğrencilerin derse aktif ve eşit katılımını sağladıklarını ifade etmişlerdir. Öğretmenler kendilerini önce vicdanlarına sonra öğrencilerine karşı sorumlu hissetmekte ve vicdanlarının ve öğrencilerinin onlara karşı sorgulayıcı olduğunu ifade etmektedirler. Öğretmenlerin büyük çoğunluğu, denetmenlere ve velilere karşı öğrenci başarısına dair raporlama yapmadıklarını ifade etmişlerdir. Öğretmenler genellikle okul yönetimine karşı ödev proje vb. puanlama kriterleri, öğrencilere karşı ise sınav sonuçları ve başarısız oldukları konulara ilişkin raporlama yaptıklarını ifade etmişlerdir. Öğretmenler, ödül ve ceza için öğrenci başarısını etkileyen başka faktörlerin izole edildikten sonra kendilerinin değerlendirilmeleri gerektiğini düşünmektedirler.
Keywords : Eğitimde hesap verebilirlik, öğretmenin hesap verebilirliği