Biyoloji Öğretmenlerinin Sözel Soru-Cevap Sürecine İlişkin Özelliklerinin İncelenmesi

Authors : Nazli Ruya TAŞKIN

Pages : 207-232

Doi:10.15285/maruaebd.866563

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilim soru sormakla ve sonra cevapları aramakla başladığından, soru sorma ve cevaplamanın fen öğrenimi ve öğretiminde her zaman önemli bir rolü olmuştur. Bu çalışmanın amacı, biyoloji öğretmenlerinin soru-cevap sürecinin beş boyutuna insert ignore into journalissuearticles values(soruların kaynağı, soruların taksonomisi ve soruları cevaplayanlar, öğretmen geribildirimi ve cevap yetkisi); ilişkin özelliklerini incelemektir. Araştırmaya Türkiye’nin batısında bulunan bir ildeki farklı liselerde görev yapan yirmi bir biyoloji öğretmeni katılmıştır. Veriler, Soru-Cevap Süreci Aracı insert ignore into journalissuearticles values(SCSA); kullanılarak yapılan yapılandırılmış görüşmeler ve gözlemler yoluyla toplanmıştır. Bulgular, katılımcıların çoğunluğunun soruların kaynağının öğrenciler olduğunu düşündüğünü göstermiştir. Soruların taksonomisine ilişkin olarak ise, “hatırlama” ve “anlama” boyutlarının frekansları diğer soru türlerinden çok daha yüksek olarak bulunmuştur. Biyoloji öğretmenleri çoğunlukla gönüllü öğrencilerin sorularını cevaplamasına karar verdiklerini belirtmiş; ancak, bazen utangaç davranabileceklerini düşünerek gönüllü olmayan öğrencileri de seçmeye çalıştıklarını eklemişlerdir. Öğretmen geribildirimi ile ilgili olarak ise, biyoloji öğretmenleri öğrencilere geribildirim verirken cevaplarının doğru mu yanlış mı olduğunu söylemeyi anında söylemeyi tercih etmişlerdir; ancak, diğer öğrencileri yeni fikirler eklemeye teşvik ettiklerini de belirtmişlerdir. Cevap yetkisine ilişkin olarak ise, katılımcılar öğretmenin veya öğretmen ve öğrencilerin birlikte doğru cevaba ya da en iyi çözüme karar verdiğini belirtmişlerdir. Bu çalışma, biyoloji dersinde sözel soru sorma ve cevaplama sürecinin bir portresini elde etmeyi sağlayabilir. Sonuçları daha ayrıntılı yorumlayabilmek için daha fazla biyoloji öğretmeninin sınıfında gözlem yapılması önerilmektedir.
Keywords : Sözel soru cevap süreci, biyoloji öğretmenleri, soru cevap süreci aracı SCSA,