Öz İlişkililik ve Çevre Yönelimlilik Ölçekleri: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Authors : Hasan KÜTÜK, Sinan OKUR, Ömer ANLATAN, Akif AVCU

Pages : 188-206

Doi:10.15285/maruaebd.881645

View : 15 | Download : 4

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, Öz İlişkililik ve Çevre Yönelimlilik Ölçeklerinin Türkçeye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin incelenmesidir. Araştırmada kullanılan veriler üç farklı çalışma grubundan elde edilmiştir. Birinci grup, 231’i kadın ve 76’sı erkek olmak üzere 307 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Bu katılımcılardan toplanan veriler ile ölçeklerin yapı geçerliği, ölçüt bağımlı geçerliği ve güvenirliği test edilmiştir. İkinci grupta, 17’si kadın ve 9’u erkek olmak üzere 26 üniversite öğrencisi yer almaktadır. Bu katılımcılardan toplanan verilerle de dilsel eşdeğerlik test edilmiştir. Son olarak üçüncü grup ise test tekrar test güvenirliği için 20 kadın ve 20 erkek olmak üzere 40 kişiden oluşmaktadır. Yapılan açımlayıcı faktör analizinde her iki ölçeğin de tek boyutlu olduğu ortaya konmuştur. Doğrulayıcı faktör analizi bulguları ise, Öz İlişkililik Ölçeğinin yapı geçerliğinin sağlandığını gösterirken Çevre Yönelimlilik Ölçeğinin yapı geçerliğinin sağlanamadığını göstermiştir. Bu doğrultuda Öz İlişkililik Ölçeği Türk kültürüne uyarlanmıştır. Çevre Yönelimlilik Ölçeğinin ise üniversite öğrencileri ile gerçekleştirilebilecek çalışmalarda tekrardan geçerlik ve güvenirlik analizlerinin yapılması gerekmektedir. Bunun dışında ölçeklerin eşdeğer ölçme araçları ile arasındaki ilişkiyi gösteren korelasyon katsayıları, her iki ölçeğin de eşdeğer ölçek geçerliğini sağladığını kanıtlamıştır. Güvenirlik analizlerinde ise, Cronbach alfa iç tutarlık değeri Öz İlişkililik Ölçeği için .90 ve Çevre Yönelimlilik Ölçeği için .92 olarak hesaplanmıştır. Test tekrar test sonuçlarında ise Öz İlişkililik Ölçeği için .87 ve Çevre Yönelimlilik Ölçeği için .78 olarak bulunmuştur. Bu kapsamda iki ölçeğin de güvenilir olduğu söylenebilir. Araştırma sonucunda elde edilen tüm bulgular alanyazın ışığında tartışılmıştır.
Keywords : Öz ilişkililik, Çevre Yönelimlilik, Sahte benlik, Geçerlik, Güvenirlik