AVRUPA BİRLİĞİ UYUM SÜRECİNDE TÜRKİYE`NİN MAASTRİCHT KRİTERLERİNE GÖRE PERFORMANSI

Authors : E. Nur ÖZKAN GÜNAY

Pages : 83-116

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2007-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Be§ genL,~leme siireci ya~·ayan Avrupa Birligi, sosyal, kiiltiirel, ekonomik ve politik olarak r,:ok farkh yapt!ara sahip Avrupa iilkelerini yeni bin _vdda harz§, demokrasi ve yiiksek refah paydas1 etrajinda birlqtirip, `Tek Avrupa` olarak kiiresel ortamda etkin rol oynamay1 hedejlerni§tir. U!keler baztndaki farkhlzklar r,:qitlilik yaratzrken, ekonomik, politik ve idari biitiinlqmede sorunlara neden olmakta ve biitiinle§me siirecini zorlo~·tmnaktad1r. Tiirki_ve `nin de Avrupa Birligi `ne iiyeligi siirecinde, ekonomik, siyasal, sosyal ve hukuksal alanda Maastricht ve Kopenhag insert ignore into journalissuearticles values(1993); kriterlerini kar§zlamasl gerekmektedir. Uye ve aday iilkelerin ekonomik yeterliligi `Maastricht kriterleri` ad1 veri/en be§ makroekonomik oir,:iit c.·erc.·evesinde degerlendirilmekte ve aday iilkenin Euro Bolgesi `ne katzfmadan yeterli derecede ekonomik istikrar ve biitiinleJme diizeyini tutturdugu garantiye alznmaktadzr. Bu r,:alzJmada, May1s 2004 tarihinde 25 iiyeye ulaJan Avrupa Birligi iilkeleri ve aday iilkeler Maastricht kriterlerine gore ince/enmekte ve Tiirkiye `nin konumu goreceli olarak kar.;zla~·tmlmaktadw. Avrupa Birligi `ne tam iiyeligi hedejleyen Tiirkiye son donemde `istikrarlt bir ekonomik yop1 saglama` konusunda olumlu ge!iymeler gostermi§tir. Maastricht kriterleri baz almdzgznda 2005 sonzt itiboriy!e mali disiplin c1lr,:iitlerini kar~·zladi{;l, enflasyon ve faiz oranlanndaki olumlu ge!i.~·im sonucu yaktnhJ.?`ma siirecine girdigi gi5riilmektedir. AB `nin geni.~leme siirecinde Aiaastricht kriterleri, aJay iilkenin Eu;·a Bolgesine katzlmadan yeterli ekonomik istikrar ve biitiinle!jme diizeyini tutturdugunu garantiyc almaktadtr. Biinyesine on yeni iilkenin katiitmiJ`lo ba~-!ayan geni~·leme siirecinin o/umlu ve• o!umsuz etkileri tart1ymast. Tiirkiye `nin 3 Ekim 2005 tarihindeki tam iiyelik miizakerelerine ba~·lama kararz ile doruk noktasma ~·zkmz§f!r AB `ne tam ii,velik hedefi o!an Tiirkive bu siirer,: ic.·inde 2000-2001 krizlerini yaJamz§ ve `istikrarfl hir ekonomik  yap1 saglama` konusundaki baskz daha da artmz~·tzr. Bu ~·alz~manzn amacz, J Tiirkiye ile AB arasmda tam ii_velik miizakere siirecinde ya!janan ·. tartz!jmalara ekonomik gostergeler ~·er~:evesinde z~·zk tutmak, Maastricht f kriterleri baz alznarak AB `nin 15 eski iiyesi insert ignore into journalissuearticles values(AB 15);, yeni iiyefer insert ignore into journalissuearticles values(+AB 15); ve aday iilkelerin ekonomik performans!armt kar!jzla,~tmnak ve Tiirkzve `nin AB ekonomisi irindeki konumunu 1998-2005 donemi irin ginsert ignore into journalissuearticles values();reccli olarak belirlemektir. ilk bO/iimde, AB ve Tiirkiye ihykileri geni:;ieme siireci kapsammda her iki taraf a~·zsmdan degerlendiri!mt`ktedir. ikinci boliimde, j.·.· .. temel ekonomik ve demograflk g/isterge!er insert ignore into journalissuearticles values(`<:>rinsert ignore into journalissuearticles values(`eJ`f`l`indc A B iiye n` aday l iiikdain kar~t!a~·ttrdma . ..,·l yapzlmakrad~r. Oinsert ignore into journalissuearticles values(;linai binsert ignore into journalissuearticles values();/iimde, ekonomik ve siyasi biitiinle.`jmenin olinsert ignore into journalissuearticles values(·iitleri ozetlenmekte ve lo,1aastricht kriterleri r,;en;:evesinde iilkelerin son sekiz yzlltk performanslan kar,..,·!la~·tmlmaktadzr. Son b6liimde ise, ekonomik gostergeler t.`jzgznda Tiirkiye `nin ekonomik performans apszndan konumu _vorumlanmaktadir.
Keywords : Maastricht Kriterleri, Döviz Kuru, Enflasyon, Mali Kriterler