İPOTEKLİ TAŞINMAZIN DEVRİ HALİNDE BORCUN ÜSTLENİLMESİ

Authors : Dilşah Buşra Kartal

Pages : 287-299

Doi:10.54704/akdhfd.1268979

View : 140 | Download : 111

Publication Date : 2024-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Borcun üstlenmek isteyen kişi, alacaklı ile akdedeceği borcun dış üstlenilmesi sözleşmesi ile bu işlemi gerçekleştirebilir. TBK m. 195 vd.’nda borcun üstlenilmesinin şartları ve hukuki sonuçları düzenlenmiştir. TBK m. 204’te rehinli taşınmazın devrinde borcun üstlenilmesine ilişkin özel hükümlerin saklı tutulduğu hüküm altına alınmıştır. MK m. 888/II de saklı tutulan söz konusu özel düzenlemelerden biridir. MK m. 888/II’ye göre borcun üstlenilmesi için öncelikle yeni malikin borcu yüklenmesi gerekir. Bunun için yeni malik ve borçlu arasında borcun iç üstlenilmesi sözleşmesi akdedilir. Borcun iç üstlenilmesi sözleşmesi tek başına borcun yeni malik tarafından üstlenilmesini sağlamaz. Bu sözleşme tapu müdürlüğü tarafından alacaklıya bildirilir. İpotekle temin edilen alacağın devredilmesi halinde, alacak devri tapunun düşünceler sütununa işlenmediyse devreden alacaklıya yapılan bildirim kural olarak yeterlidir. Ancak alacağın devri borçluya bildirilmişse bildirim alacağı devralan alacaklıya yapılmalıdır. Keza alacak devri tapu sayfasına işlendiyse bildirim yeni alacaklıya yapılır. Alacaklı bildirimi aldığı tarihten itibaren bir yıl içinde borçluya yazılı olarak kendisine karşı olan hakkını saklı tuttuğunu bildirmezse borç yeni malik tarafından üstlenilmiş olur. Doktrinde tartışmalı olmakla birlikte, kanaatimizce MK m. 888/II uyarınca borcun üstlenilmesinin sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştiği kabul edilmelidir. Buna göre borcun iç üstlenilmesi sözleşmesinin alacaklıya bildirilmesi dış üstlenme sözleşmesinin akdedilmesine yönelik bir öneri niteliğindedir. Alacaklının bildirimi aldıktan sonra bir yıl boyunca sessiz kalmasına kanun koyucu kabul anlamı yüklemiştir. Borcun üstlenilmesi ile birlikte yeni malik borcu üstlenirken eski borçlu da borcundan kurtulur. Borcun MK m. 888/II’ye göre üstlenilmesine TBK m. 195 vd.’nda yer alan hükümler kıyasen uygulanır. Buna göre TBK m. 198 ve TBK m. 199/I-II yeni malikin borcu üstlenmesine de uygulanır. Diğer taraftan TBK m. 199/III’ün kıyasen uygulanmasına imkan yoktur.
Keywords : Borcun Üstlenilmesi, İpotek, Rehin, Alacağın Devri, Tasarruf İşlemi