Kültürel Okumanın Gölgede Bıraktıkları: 1960’lar ve 1970’ler Öğrenci Hareketi Örneği

Authors : Cangül ÖRNEK

Pages : 85-104

View : 8 | Download : 9

Publication Date : 2016-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :1960’lardan itibaren sosyal ve beşeri bilimlerde kültürel analiz, evrenselci paradigma yerine ağırlık kazanmaya başladı. Bu yıllarda ortaya çıkan toplumsal hareketlerin kültürel bozulmanın bir sonucu olduğu, hızlı modernleşme süreçlerinin toplumların geleneksel yapısını ve bu yapıyı besleyen değerleri erozyona uğrattığı ileri sürüldü. Böylece sorunların kaynağı tespit edilirken, kapitalistleşme süreçlerine değil hatalı modernleşme politikalarına işaret edildi. Bu çalışmada Türkiye’de 1960’lar ve 1970’ler boyunca sistemi sarsan öğrenci hareketi ele alınırken bu yeni kuramsal ve yöntemsel yaklaşımın etkisini tartışmak esas amaç olarak belirlenmiştir. Bu yaklaşımın etkisi altında üretilen çalışmalarda Türkiye’deki sorunların kaynağı olarak, Kemalist merkezin muhafazakar çevreye yaptığı müdahalelere işaret edildi. Bu müdahalelerin geleneksel değerleri ve yapıyı aşındırdığı ancak yerine yenilerini koyamadığı savunuldu. Öğrenci gençlik arasında gözlemlenen politikleşme de bu müdahalelerin yarattığı bozulmanın bir sonucu olarak yorumlandı. Özellikle 1970’lerde solcu ve sağcı gençler arasında yoğunlaşan politik şiddete odaklanılarak, gençlerin “babalarıyla ilişkileri” ya da ergenlik gibi dönemlerde yaşadıkları travmaların onları şiddete yönelten psikolojik altyapıyı oluşturduğu savunuldu. Böylece, Türkiye’de modern merkez ile muhafazakar çevre arasındaki gerilim “temel çelişki” olarak gösterilirken, öğrenci gençliğin içine girdiği politik hareketlilik bu “temel çelişki”nin tali bir sonucu olarak yorumlandı. Yaşanan gelişmelerde devletin tutumu ve politikaları görmezden gelindiği gibi, gençlik hareketi sosyolojik ve psikolojik anomaliler çerçevesinde ele alındı.
Keywords : Kültür, Modernleşme, Merkez çevre, Gençlik, Şiddet