Kültürel Süreklilik Bağlamında Türk Halk Kültüründe Mavi/Turkuaz Mavisi ve Nazar Boncuğu

Authors : Şebnem SOYGÜDER BATURLAR, Levent YAYLAGÜL

Pages : 665-688

Doi:10.31123/akil.534579

View : 18 | Download : 5

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Renklerin sembolik anlamları olduğu bilgisinden yola çıkarak bu çalışmada nitel/tarihsel bir yaklaşımla Türk halk kültüründe mavi rengin ne anlama geldiği, nazar boncuğu üzerinden  açıklanmıştır. Son dönem popüler kültürün çıktıları olarak nazar boncuklarını piyasada çok çeşitli renklerde görmek mümkündür ancak Türk halk kültürü bu farklı renkleri değil de ısrarla maviyi kabul etmektedir. “Nazar Boncuğu” hiç kuşkusuz ki Türk kültürünün en önemli sembollerinden birisidir. Şamanizm döneminden kalma batıl bir inanç olmasına rağmen, günümüze dek Türk toplumu tarafından sevilerek, yaygın biçimde kullanılmıştır. Bu mavi renkli boncuğun insanların  sahip oldukları canlı ve cansız varlıklarını nazarlardan, yani kötü gözlerden koruduğuna inanılır.  Kıskançlık ve çekememezlik duygularının yanı sıra aşırı sevgiden de kaynaklandığı düşünülen nazarın, gözlerden çıkarak insana (hayvana veya eşyaya) ulaştığına inanılır. Bu olumsuz güçten korunmanın tek çaresinin ise boncuk takmak veya taşımak, yani “göze gözle” karşı gelmek olduğuna inanılır.  
Keywords : kültürel süreklilik, turkuvaz mavizi, nazar boncuğu