Hafif Strüktür Malzemelerinin Çağdaş Mimaride Yapıya Katkıları

Authors : Damla GÖKALP, Adem SOLAK

Pages : 58-72

Doi:10.29048/makufebed.1228329

View : 22 | Download : 65

Publication Date : 2023-06-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Eski çağlardan başlayıp, günümüz çağdaş yapılarına kadar gelen mimari, insanoğlunun hayatının hep bir köşesinde bulunmuştur. Dolasıyla ihtiyaçlar doğrultusunda, bir örtü düzeneği sayesinde oluşturulan çadırlardan, günümüz gökdelenlerine kadar birçok evre ile yapılar hep gelişmiştir. Sanayi Devrimi’nin de etkisiyle 20. yy içerisinde teknolojinin daha da hızlanması direkt olarak yapı sektörünü de değiştirip, geliştirmiştir. Mimariye katılan yeni malzemelerin uygulanması, yapıda farklı kavramları ortaya çıkarmış ve daha tercih edilir nitelikte olmuştur. Eskiden taşıyıcı özelliğinde olan malzemeler, yapının formuyla strüktürünü ayırıp, mimar ve mühendislerin tasarım dili haline gelmiş ve daha ulaşılabilir çözümler sunmaya başlamıştır. Özellikle 20. yy içinde üretilen ve mevcut yapı stoğunda hala geliştirilmeye devam eden hafif malzemeler, strüktür sistemlerin geldiği son aşama olup, yapılardaki birçok soruna cevap vermektedir. Çelik, katkılı beton, cam sistemler, ahşap sistemler, pnömatik sistemler, membran ve tekstil sistemlerden oluşan hafif strüktür malzemeleri, yapı fonksiyonuna; sürdürülebilirlik, enerji etkinliği, geri dönüştürülebilir malzeme kullanımı, afet durumundaki davranışı, akıllı mimariye katkıları, geçirgen alanlar ve erişilebilir mekân organizasyonları tasarımı gibi birçok avantajı da beraberinde getirmektedir. Bu çalışmada, hafif strüktür malzemelerin yapıların strüktür ve formuna dahil olurken tasarıma etkileri, yapıya ve çevresine katkısı, sürdürülebilir ve geri dönüştürülebilir yapı tasarımına etkisi, deprem ve yangın anında yapıya etkileri, afet sonrası geçici yapılaşmaya katkıları incelenmiştir.
Keywords : Çağdaş mimari, hafif strüktür malzemeleri, hafif yapı, yenilikçi malzemeler ve avantajları