HEMŞİRELERDE AHLÂKÎ SIKINTININ İŞE ADANMA DAVRANIŞI ÜZERİNE ETKİSİ - THE EFFECTS OF MORAL DISTRESS ON WORK ENGAGEMENT BEHAVİOR IN NURSES

Authors : Zuhal KAYAR, Ramazan ERDEM

Pages : 77-103

Doi:10.20875/makusobed.301563

View : 9 | Download : 9

Publication Date : 2017-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ahlâkî sıkıntı etik bir ikilem ortaya çıktığında, ahlâkî açıdan doğru bir şey yapmak isterken kurumsal veya yasal kısıtlamalar nedeniyle istenen davranışların uygulanmasının mümkün olmamasıdır. Bu çalışmada ahlâkî sıkıntı ve işe adanma davranışı arasındaki ilişkinin tespiti hedeflenmiştir. Araştırmanın evrenini Isparta il merkezinde faaaliyet gösteren hastanelerde çalışan hemşireler oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında 206 hemşireye ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Hamric insert ignore into journalissuearticles values(2012); tarafından geliştirilen, Karagözoğlu ve arkadaşları insert ignore into journalissuearticles values(2015); tarafından Türkçe’ye uyarlanan Sıklık ve Rahatsızlık Düzeyini kapsayan 21 ifadeden oluşan Ahlâkî Sıkıntı Ölçeği insert ignore into journalissuearticles values(Moral Distress Scale); ile  Schaufeli ve Bakker insert ignore into journalissuearticles values(2003); tarafından geliştirilen 17 ifadeden oluşan İşe Adanma Ölçeği insert ignore into journalissuearticles values(Work Engagement Scale); kullanılmıştır. Ahlâkî sıkıntının işe adanma davranışı üzerindeki etkisi çoklu  regresyon analiziyle incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, ahlâkî sıkıntının sık görülmesinin hemşirelerin kendilerini işlerine vermeleri veya işlerine odaklanmaları üzerinde olumsuz etkisi görülürken; ahlâkî sıkıntıdan rahatsızlık duyulması hemşirelerin kendilerini işlerine vermeleri üzerinde olumlu katkı sağlamıştır. Hemşirelerde ahlâkî sıkıntının görülme sıklığının enerjik olmayı negatif yönde etkilediği görülmektedir. Ancak yaşanan ahlâkî sıkıntıdan rahatsızlık duyulmasının işe adanmanın enerjik olma boyutu üzerinde beklenenin aksine bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin Sağlık Bakanlığı hastaneleri ve özel hastanede çalışanlara göre ahlâkî sıkıntıdan daha fazla rahatsızlık duymaktadır. Meslekteki toplam hizmet süresi 6-15 yıl olanların, mesleğe ilk başlayan ve meslekte 15 yıldan fazla hizmet süresine sahip olanlara göre ahlâkî sıkıntıdan daha fazla rahatsızlık duydukları görülmüştür. 
Keywords : Ahlâk, Etik, Ahlâkî Sıkıntı, İşe Adanma