İRAN’DAKİ DİK KENARLI YİVLERLE ÇEVRİLİ KULE-MEZAR YAPILARININ GELİŞİMİ

Authors : Sepideh ŞAN

Pages : 104-125

Doi:10.20875/makusobed.993997

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2022-05-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Kule-mezar yapısı, ilk olarak İran topraklarında ortaya çıkmıştır. Bu yapılar mezar olmakla birlikte, anıtsal kule ve yol göstermek için kullanıldıklarından dolayı kule-mezar olarak adlandırılmaktadır. Bu yapıların ilk örnekleri İran`ın Türklerle olan sınırlarında ortaya çıkmıştır ve yurt adı verilen çadırlardan etkilendikleri düşünülmektedir. Dik kenarlı yivlerle çevrili olan silindirik gövdeli yapılar, İran’daki kule-mezar yapılarında görülen en yaygın plan şemalarından biridir. Bu araştırmada İran’da bulunan ve XI.-XIV. yüzyılları arasında yapılmış olan 9 kule-mezar yapısı incelenmiştir. Araştırmalar sonucunda bu yapıların yükseklik ve çapı arasındaki orantının zamanla azaldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca bu oranın azalması ile beraber gövde üzerindeki yivlerin sayısı artmaktadır. İncelenen kule-mezar yapılarında dikkati çeken başka önemli husus İlhanlı Döneminde insert ignore into journalissuearticles values(XIII.-XIV.); yapılan bu tip kule-mezarların önceki benzer örneklere göre özellikle iç mekânda daha çok süsleme içerdiğidir.
Keywords : İran, Türk Mimarisi, Kule Mezar, Dik Kenarlı Yivler