Uluslararası Sermaye Kontrolleri, Avrupa ve Asya Ülkelerinin Sermaye Kontrolü Uygulamaları Üzerine Bir Literatür Araştırması

Authors : Samet GÜRSOY, Ayhan KOÇ

Pages : 297-307

Doi:10.31200/makuubd.607876

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2019-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Uluslararası piyasalarda 1929`dan 1970`lere kadar etkisini gösteren Keynesçi düşünce yapısının bir sonucu olan korumacı ve müdahaleci yaklaşım, artık yerini daha liberal ve dışa açık bir şekilde işleyen piyasalara bırakmıştır. Bu yaklaşım önceleri finansal sermaye ihtiyacı duyan az gelişmiş veya gelişmekte olan ekonomiler için bir can suyu niteliği taşırken, daha sonraları sermaye giriş çıkışlarındaki ani dalgalanmalar ülkelerin makroekonomik değişkenleri üzerinde olumsuz sonuçlara sebep olmuştur. Bu alanda daha önceki yapılan çalışmalara bakıldığında anlık sermaye hareketliliğinin ülkelerin reel döviz kurlarında, faiz oranları ve sermaye piyasaları üzerinde yüksek bir volatilite oluşturduğu, sonuçta buna bağlı olarak piyasaların finansal olarak daha kırılgan ve dışa bağımlı hale gelmesine neden olduğu görülmüştür. Bu nedenle ülkeler ortaya çıkan bu olumsuz durumu bertaraf etmek için sermaye kontrolü kuralları altında bir dizi düzenleme ve denetleme mekanizması geliştirmişlerdir. Bunlar içerisinde en yaygın yöntem Tobin vergisi uygulaması olup, birçok ülke tarafından farklı zamanlarda kullanılmıştır. Bu çalışmada ise 1992 yılından günümüze kadar uygulanmış sermaye kontrolleri incelenmiştir. Genel olarak sonuçlara bakıldığında farklı ülkelerde uygulanmış sermaye kontrolleri kısmen başarı sağlamış olsa da Malezya ve Şili dışında birçok ülkede başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Birçok çalışmanın sonucunda ise; uygulamaların her ülkenin kendi ekonomik, finansal ve coğrafi dinamikleri dikkate alınarak yapıldığında başarıya ulaşmaya daha yakın olunacağı belirtilmiştir.
Keywords : Uluslararası sermaye akımları, Sermaye kontrolleri, Sermaye kontrolleri uygulamaları