Kanserli çocukların ebeveynlerinin psikolojik dayanıklılığı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Pilot Çalışma

Authors : Eda Açıkgöz Atay, Özlem Işıl

Pages : 130-138

View : 62 | Download : 84

Publication Date : 2024-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu araştırmanın amacı kanser tanısı almış çocuğa sahip ebeveynlerin psikolojik dayanıklılığını etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Yöntem: Bu tanımlayıcı tipteki araştırma 15 Temmuz-30 Aralık 2021 arasında bir hastanenin pediatrik onkoloji kliniğinde çocuğu tedavi alan 81 ebeveyn ile gerçekleştirildi. Araştırmada Tanıtıcı Bilgi Formu, Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği, Bakım Verme Yükü Ölçeği, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanıldı. Sayısal değişkenlere ait veriler için ortalama ve standart sapma, kategorik değişkenler için sayı ve yüzde kullanıldı. Yol analizinde değişkenler arası ilişki β kat sayısı, t değeri ve model uyum indeksleri (χ2/sd, RMSEA, GFI, NFI, NNFI ve CFI) ile değerlendirildi. Bulgular: Bu araştırmada ebeveynlerin %81.5’i kadın, %48.1’i ilköğretim mezunu, %76.5’i evli, %65.4’ü çekirdek aile yapısına sahip idi ve %87.7’si çocuklarının bakımı konusunda yardım almamaktaydı. Araştırmaya katılan ebeveynlerin Psikolojik Dayanıklılık ölçek toplam puanı 62.96±18.47, Bakım Verici Yükü Ölçeği toplam puanı 39.17±16.31, Algılanan Sosyal Destek Ölçeği toplam puanı 57.90±18.33, Psikolojik İyi Oluş toplam puanı 38.85±7.87 bulundu. Yol Analizi sonucunda ebeveynlerin psikolojik iyi oluşunun (β=0.35, t=3.17) ve algıladığı sosyal desteğin (β=0.35, t=3.49) ve) psikolojik dayanıklılıkları üzerinde etkili olduğu, bakım verici yükünün (β=0.06, t=0.54) ebeveynlerin psikolojik dayanıklılıklarını etkilemediği saptandı. Sonuç: Bu araştırmada kanser tanısı alan çocukların ebeveynlerinin algılanan sosyal destek düzeyi ve psikolojik iyi oluşunun psikolojik dayanıklılığını olumlu yönde etkilediği, bakım yükünün ise etkilemediği belirlendi. Bu doğrultuda ebeveynlerin psikolojik dayanıklılığını arttırmak için ebeveynlerin sosyal destek ve psikolojik iyi oluşuna yönelik müdahaleler planlanmalıdır.
Keywords : kanser, çocuk, ebeveyn, psikolojik dayanıklılık, sosyal destek, psikolojik iyi oluş