Mümin bin Mukbil’e Göre Baş Ağrıları

Authors : H. Kadircan KESKİNBORA, Fatih HOROZOĞLU, Tansu GÖNEN, Özkan SEVER

Pages : 31-34

View : 15 | Download : 5

Publication Date : 2011-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Sinoplu bir kehhal insert ignore into journalissuearticles values(göz hekimi); olan Mümin bin Mukbil’in 15. yüzyılda insert ignore into journalissuearticles values(1495); yazdığı “Göz Nurunun Anahtarı ve Sevinç Hazineleri insert ignore into journalissuearticles values(Miftah in-nur ve Hazain is-sürur);” adlı kitabında Baş Ağrılarının sebeplerini, belirtilerini ve ilaçlarını anlattığı bölümün gözden geçirilmesi amaçlandı. Mümin bin mukbil’e göre baş ağrıları 21 nedenden oluşmaktadır: Sıcaktan olan; safravî sıcak; sıcak kandan olan; soğuktan olan; soğuk balgamî; sevdadan olan; kötü yellerden oluşan; kuruluktan meydana gelen; mide ağzının zayıflığından meydana gelen; beyin hissinin kuvvetinden meydana gelen; uykudan sonra ortaya çıkan; cimadan sonra ortaya çıkan; dışarıdan alınan koku ve buharların dimağa ulaşması sonucu oluşan; dışarıdaki yellerden meydana gelen; zahmet ve yaradan meydana gelen; kafatasının içinde ortay çıkan kurtçuk neticesi oluşan; sarhoşluktan oluşan; sancı ile birlikte oluşan; müzmin ve sürekli; sıtmadan olan ve yarım baş ağrısı. Yukarıdaki sınıflandırmadan da anlaşılacağı üzere Mümin bin Mukbil, baş ağrıları üzerinde derin bir bilgi birikimine ve gelişmiş bir gözlem yeteneğine sahiptir. Her bir sınıf baş ağrısında nedenler, belirtiler, tedavide kullanılacak yöntemler ile ilaçlar ve ilaç hazırlanmasıyla ilgili detay bilgilere yer veren geniş bir bölüm yazmıştır. Yazmış olduğu bölümü içeren kitabı, yalnızca 500 yıl önceki bilgi birikimini ve bilimsel bilgi düzeyini göstermesi açısından değil, ayrıca o zaman diliminde kullanılan dilin özelliklerini de yansıtması açısından önemlidir. Anahtar Kelimeler: Mümin bin Mukbil; Baş ağrısı; Osmanlı Tıbbı; Tıp tarihi.
Keywords : Mümin bin Mukbil, Baş ağrısı, Osmanlı Tıbbı, Tıp tarihi