Tıp Yazmalarının Koruyucusu ve Faydalı Bir Drog: Kebikeç Bitkisi

Authors : Nuriye DEĞİRMEN

Pages : 16-16

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2013-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Tıp tarihimizde en önemli kaynaklar el yazması eserlerdir. Bu eserlerin korunması da ayrıca dikkat edilmesi gereken bir konudur. Eskiden el yazması eserleri kemiren kitap kurtları vardı. Çünkü kitap yapımı tekniğinde, balmumu insert ignore into journalissuearticles values(asal);, nişasta hamuru ve doğal yapıştırıcı gibi maddeler kullanılmaktaydı. Bunlar kurtların kitapları kemirmesine zemin hazırlamaktaydı. Bunun için yazarlar, yazdıkları kitabın başına ya da sonuna “Ya Kebikec” sembolünü çizerlermiş. Tıp yazmalarında Kebikeç’in bir drog olarak çeşitli rahatsızlıklarda kullanıldığı, asyatik bir bitki olduğu; Ranunculus asiaticus, Düğün Çiçeği şeklinde ifade edildiği bilinmektedir. İbn-i Sina, İbn-i Baytar, Plinus ve Galen’in kitaplarında bu bitkinin; yara iyileşmesi, diş ağrısı ve kellik gibi tedavi edici etkilerinden bahsedilmektedir. Günümüz halk tıbbında da kullanılan bu bitkinin Türkiye’nin güneyinde, Irak’ın kuzeyinde ve İran’ın batısında yetiştiği, nemli ve ıslak ortamı sevdiği, çiçeklerinin bazen parlak sarı, beyaz veya kırmızı olduğu, zehirli bileşikler içerdiği, çoğu canlının bu çiçekten uzak durduğu belirtilmiştir. Ancak kebikeçin bir tılsım mı, bir çeşit muska dili mi, müekkel melek mi, bir cin mi, Hint mitolojisinden alınmış ilahi bir öge mi, böceklere hükmeden kralın ismi mi, çavuşkuşu insert ignore into journalissuearticles values(hudhud); olup, tüylerinin elyazmasını koruduğu mu, böceklere karşı etkili bir zehir mi yoksa kendisinden şifa umulan bir drog mu olduğu konusunda çeşitli tartışmalar yürütülegelmiştir. Bu bildiride bu farklı görüşlere değinilecektir. Tıp tarihi ile ilgili kaynaklar incelendiğinde, eski tıp teorileri ve tarihimizde bitkisel drogları uygulama şekillerimiz göz önüne alındığında, bitkisel tedavileri uygularken ruhsal yönümüzü de göz ardı etmediğimiz, belirli tılsım, dua, ritüel ve tütsüler ile tıbbi uygulamalarımızı birleştirdiğimizi görmekteyiz. Kebikeç konusun-daki karışıklık da buradan geliyor olabilir
Keywords : Kebikeç, Tıp yazması