1929 Dünya Ekonomik Bunalımında Türkiye’de Hekimlerin Eczacılara Karşı Tutumu

Authors : Şeref ETKER

Pages : 36-37

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2014-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Cumhuriyetin ilk yıllarında hekim ve eczacılar, yerli ilaç üretiminin artırılması için işbirliği yapmışlardır. Yabancı ilaçların ithali 1927’de büyük ölçüde sınırlanmış; 1928’de eczanelere ‘tahdid’ uygulaması getirilmiştir. 1929 Dünya ekonomik bunalımının Türkiye’deki başat etkisi: dış ticaretin daralması ve tarımsal ürünlerin % 50’ye varan değer kaybı ile birlikte halkın alım gücünün azalması olmuştur. 1930’lara gelindiğinde, hekimler, sağlık harcamaları içindeki paylarını koruyabilmek için, ucuz yerli ilaçların kullanılmasına yönelirken, eczacılar, ticaretini daha kazançlı gördükleri yabancı ilaç ithalinin genişletilmesini istemektedirler. Etibba Muahedenet ve Teavün Cemiyeti, üyelerine “yerli Calinosi müstahzarlara” öncelik verilmesi çağrısı yapmış insert ignore into journalissuearticles values(28 Şubat 1930);; Darülfünun Tıp Fakültesi’nden Dr. Akil Muhtar insert ignore into journalissuearticles values(Özden); 23 Ocak 1931’de ‘Tedavide tasarruf” başlıklı bir konferans vermiştir. Yeni kurulan İstanbul insert ignore into journalissuearticles values(3. Mıntıka); Etibba Odası da aynı doğrultuda bir genelge yayımlamıştır. Dr. H. Hüsnü Pınarbaşı tarafından çıkarılmaya başlanan İlaç ve Tedavi dergisi, ülküsünü “hariçten getirilerek sarfettiği ilaçların senevi yekununu azaltmak ve belki de istikbalin bu uğurda yürüyen mesaisile, hiç mesabesine indirerek memleket sanayi ve iktisadiyatına bir hizmet” olarak açıklarken; TBMM’nde eczacıları savunmaya çalışan Tokat Milletvekili Ecz. H. Hüsnü Sarı yerli ilaçların bir kısmının, ‘bir takım ecza ve kimyevi maddeleri fenni usulü dairesinde karıştırarak ve onlara fenni şekiller vererek piyasaya bir isim altında çıkarılmış ilaçlar’ olduğunu açıklayınca, Dr. Mazhar Osman insert ignore into journalissuearticles values(Uzman);’ın İstanbul Seririyatı’nın başyazılarında açıkca kınanmıştır. Gümrük tarifelerinin Ekim 1929’da % 13’ten % 46’ya yükseltilmesinin ardından, 31.12.1929 ile 31.12.1930 tarihleri arasında, Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti tarafından ruhsatlandırılmış yerli müstahzarların sayısı 163’ten insert ignore into journalissuearticles values(% 39’luk artışla); 226’ya; yabancı müstahzarların sayısı 657’den insert ignore into journalissuearticles values(% 52’lik artışla); 999’a çıkmıştır. Hükümet, 3.8.1936 tarih ve 2/5127 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile, yerli ilaç üretimini korumayı seçmiştir
Keywords : 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı, Türkiye, ilaç kullanımı, hekimler, eczacılar