Binlerce Yıllık Tecrübe: Macunlar

Authors : Gülay ÇOKSARI, Nevzat ARTIK, Gülçin SALTAN, Ethem COŞKUN

Pages : 43-43

View : 7 | Download : 4

Publication Date : 2014-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Macunlar insert ignore into journalissuearticles values(elektüerler);, binlerce yıldır farklı içeriklerde hazırlanan yumuşak hamur kıvamında ekstre veya bitki tozlarının bal veya şurup ile karıştırılmasıyla elde edilmektedir. Dikkatle seçilmiş çok sayıda etkili bileşik insert ignore into journalissuearticles values(polifarmasi); içermekte ve birçok bilim insanına göre eczacılık sanatının zirvesidir. İbn Sina “el-Kanun fi’t-Tıbb” adlı eserinde bazı hastalıkları tedavi eden ilaçların bir kısmının güçlendirilmesi için, başka bitkilerin ilave edilerek sinerjik etki oluşturulduğundan bahsetmektedir. Bu nedenle deneysel yollarla da tecrübe edilerek en uygun formülasyon belirlenmekte ve bu etkiyi güçlendirmek, uzun süre dayanmasını sağlamak amacıyla bal kullanılmaktadır. Mithridates Hanedanlığı’nın en ünlü kralı VI. Mithridates zehirlenmelere karşı “mithridaticum” adıyla bilinen ünlü bir panzehir geliştirmiş, bu karışım daha sonraki yüzyıllarda bazı değişikliklere uğrayarak Anadolu’da “mesir macunu” adını almıştır. İbn Sina “el-Kanun fi’t-Tıbb” adlı eserinde liste halinde hastalıklara hangi macunun iyi geldiğini belirten “Panzehirler ve Macunlar” kısmında 74 macun bileşimi verirken, Şerafeddin Sabuncuoğlu “Mücerreb-nâme” insert ignore into journalissuearticles values(15. yy.); adlı eserinde 6 tiryak, 33 macun bileşimi vermektedir. “Mecmûa-i Mu’alece”de insert ignore into journalissuearticles values(17. yy.); cinsel sorunlar üzerine macun bileşimleri, Şuuri Hasan Çelebi tarafından yazılan “Ferheng-i Şuuri” ve “Ta’dil-i Emzice” insert ignore into journalissuearticles values(17. yy.); adlı eserlerde sağlığı koruyucu macunlar, birçok Osmanlı tıp kitabında taze gül yapraklarının şeker veya bal muamelesiyle üretilen mide ve karaciğer koruyucusu olarak “gül macunları”dan bahsedilmektedir. Ayrıca “Mecmûatü’l-Mesâil”, “Mecmûa-i Eşâr”, “Muhtasar-ı Nidâî”, “Menâfiu’n-Nas”, “Rü’ya-nâme”, “er-Risâletü’l-Hanefîye” adlı eserlerde çeşitli macun bileşimleri verilmektedir
Keywords : Macun, tiryak