- MetaZihin: Yapay Zeka ve Zihin Felsefesi Dergisi
- Volume:5 Issue:1
- ‘Öteki’nin ‘Ben’ Üzerine Düşen Gölgesi: Yabancılaşma
‘Öteki’nin ‘Ben’ Üzerine Düşen Gölgesi: Yabancılaşma
Authors : Ahmet ÇORAK
Pages : 1-40
Doi:10.51404/metazihin.1112425
View : 14 | Download : 6
Publication Date : 2022-06-30
Article Type : Research Paper
Abstract :Bu çalışmada, yabancılaşmanın intrapsişik yansımaları üzerine eğilinmiş, odak noktası olarak yabancılaştırıcı şartlar değil yabancılaşmanın kendisi ele alınmıştır. Yabancılaşma olgusu; “bağlantı”, bağlantıyı oluşturan “ögeler”, bu ögeler arasındaki “ilişki” ve bu ilişkilerdeki “kopma” ve sonuçta ortaya çıkan “ayrılma” insert ignore into journalissuearticles values(separation); ve “mesafe”, yani “ilişkisizlik” kavramları üzerinden incelenmiştir. Benlik/kendilik ile ilişkisi açısından yapılacak olan inceleme ile “bireysel yabancılaşma”nın psişik bir formülasyonuna ulaşmak amaçlanmaktadır. Yabancılaşma durumlarında gerçek kendiliğin farklı derecelerde işlevsiz kalması ve sahte kendilik betimlemelerinin yabancılaşma olgusunu açıklayıcı paralellikler içermesi nedeniyle, birden fazla kendiliğin dinamik ilişkisi üzerinden yabancılaşmanın anlaşılmasının imkânı, araştırılmaya değer bulunmuştur. İlişkisizliğin yerine “mış gibi” ikame edilen çoklu özdeşimler ve taklit, uyumlanmanın insert ignore into journalissuearticles values(compliance);, gerçek kendiliğin deanimasyonu ise yaşamama hissi, güçsüzlük, anlamsızlık gibi yabancılaşma belirtilerinin kaynağı olarak görülmektedir. Kişinin kendisine yabancılaşması, kendilikler arası bir bölünme olduğunu doğrudan ifade etmektedir. Kendiliklerin birbirinden ayrı durma imkânı insert ignore into journalissuearticles values(disosiyasyon); ise, yabancılaşma olgularında önemli bir açıklayıcı güce sahiptir ancak genellikle psikopatoloji ile sınırlı tutulmaktadır. Çoklu özdeşimlerle, taklit veya çevrenin dayatmalarıyla ortaya çıkan “ötekine ait olan kendilik parçaları”nın etkinleşmesi, “ben”den çalınan ve öznellikte sahnelenen ötekine ait insert ignore into journalissuearticles values(ego-alien); duyu-duygu-düşünüş-eylem örüntülerinin belirmesine yol açar ve yabancılaşma olarak nitelenir. Bu çalışmada, kendilik tasarımı ile ilişkilendirerek konuya yaklaşım sağlamak amacıyla, zaman zaman Nesne İlişkileri Kuramı’nın yöntemlerine başvurulmuştur. Sonuç olarak Nesne İlişkileri yaklaşımı ile sosyal yabancılaşma kuramlarının sentezinin önemli imkânlar barındırdığı görülmektedir.Keywords : yabancılaşma, anomi, sahte kendilik, nesne ilişkileri, ilişkisizlik