SON OSMANLI MEDRESESİ: DÂRÜ’L-HİLÂFETİ’L-ALİYYE MEDRESESİ’NİN MÜFREDÂT PROGRAMLARININ HAZIRLANMA SÜRECİNE İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Hasan YILDIZ

Pages : 225-237

View : 10 | Download : 6

Publication Date : 2017-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :II. Meşrutiyet döneminde Osmanlı medreselerinde gerçekleştirilen ıslâhat çalışmaları sonucunda batı tarzı mektep sistemine benzetilerek yeniden teşkilatlandırılan Dârü’l-hilafeti’l-aliyye Medresesi, önemli bir tecrübe olarak eğitim tarihçilerinin önünde durmaktadır. Adı geçen medresenin 3 Mart 1924 tarihli Tevhid-i Tedrisât Kanunu’na kadar varlığını devam ettirmiş olması; bahse konu tecrübenin Birinci TBMM dönemini de kapsayan süreçte yaşandığını göstermektedir.Teşkilât yapısını günün şartlarına ve gelişen yeni durumlara göre sürekli yenileyen Dârü’l-hilâfeti’l-aliyye Medresesi’nin, aynı süreç içerisinde yoğun bir şekilde müfredât programı geliştirme faaliyetlerine ev sahipliği yaptığı müşahede edilmektedir. Programların hazırlanma sürecinde paydaş katılımını ve önerilerini önemseyen bir yaklaşımın benimsenmiş olması, sürecin öne çıkan en belirgin özelliğidir.Üç aşamadan oluşan müfredât programı belirleme sürecinin, ilk aşamasında sahada görev yapan müderris ve muallimlerden program teklifleri alınmaktadır. İkinci aşamada Heyet-i Teftişiyye’nin incelemesinden geçirilen program teklifleri; üçüncü aşama olan ve sahada görev yapan müderris ve muallimlerin de iştirak ettiği Meclis-i Mesâlih-i Talebe tarafından gerçekleştirilen toplantılarda enine-boyuna tartışılmak suretiyle karara bağlanmaktadır. Şeyhülislâmlık Makâmı’nın onayıyla uygulamaya geçirilen müfredât programlarının; uygulama sürecinde karşılaşılan yeni durum ya da ihtiyaçlar üzerine, öğretim yılı sonunda da aynı sürecin tekrar işletilerek program geliştirme faaliyetlerinin yürütüldüğü anlaşılmaktadır. 1914 yılında başlatılan müfredât geliştirme çalışmalarının, Birinci TBMM döneminde hazırlanmış olan kapsamlı bir müfredat kitapçığıyla meyvesini verdiği müşahede edilmektedir
Keywords : Osmanlı Medreseleri, Din Eğitimi, Dârül hilâfetil aliyye Medresesi, Müfredat Programları, Program Geliştirme