Afet Sonrası Deprem Güvenli Yöresel Mimari Oluşum İlkelerinin Tanımlanmasında Etkin Bir Araç Olarak Köy Tasarım Rehberleri

Authors : Sevda Duygu Kolbay

Pages : 417-449

Doi:10.30785/mbud.1333373

View : 116 | Download : 143

Publication Date : 2023-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Deprem gibi yıkıcı etkileri fazla olan afetler, neden olduğu tahribatlarla az zamanda çok sayıda yapı üretim gereksinimi ortaya çıkarmaktadır. Yapılı çevrenin yeniden kuruluşunda öncelikli beklenti yapıların deprem etkilerine karşı dayanımını artırarak risk yönetiminin sağlanmasıdır. Ancak, salt bu amaçla geliştirilen üst ölçekli planlama kararları kırsal yerleşmelerde özgün yöresel mimari karakterin kaybolmasına sebep olabilmektedir. Bir çözüm yolu olarak, çalışma kapsamında, yerin potansiyellerini okuma odağında gelişecek deprem güvenli yapılaşma modeli köy tasarım rehberleri üzerinden ele alınmıştır. İçerik yaklaşımı, ilk olarak afet öncesi süreçte yöresel mimari kimlik verilerinin ve deprem dayanımında etkili yerel tasarım değerlerinin envanter düzeninde belgelenmesinin yolunu içerir. Bir sonraki aşama, afet sonrası dönemde ortaya çıkan hasar göstergelerinin toplanmasıyla, yerleşme ve yapıların deprem davranışının ve iyileştirme gerektiren konuların tespit edilmesine dayalıdır. Tüm bu içeriğin mevzuat ile paralel gelişiminin deprem güvenli kırsal yapı üretim sürecinde rehberlerin tasarım politikasına dönüşmesini sağlayacağı öngörülmektedir. Böylece, yöresel mimari kimlik değerlerini referans alarak ekonomik, ekolojik ve kültürel açıdan deprem dirençli kırsal planlama mümkün olabilir.
Keywords : Deprem güvenli kırsal yapılaşma, yöresel mimari kimlik, köy tasarım rehberleri