HALKBİLİMİ ÇALIŞMALARINDA DİSİPLİNLERARASILIK: “NEDEN”, “NE ZAMAN”, “NEREDE” VE “NASIL”?

Authors : Ahmet KESKİN

Pages : 925-944

Doi:10.12981/mahder.630893

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2019-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde müstakil bir disipliner yetkinliğe ulaşmış bulunan halkbiliminin -zaman zaman ve yanlış bir şekilde- çeşitli disiplinlere bağımlı ya da onların bir alt çalışma alanı imiş gibi değerlendirilebildiği görülmektedir. Bunda, halkbiliminin inceleme alanına giren konuları derlemek, incelemek ve çözümlemek için kullanabileceği kendine özgü kuram ve yöntemleri oluşturmakta diğer disiplinlere görece hayli geç kalmasının da etkisi büyük olmalıdır. Bu algının oluşmasında yine, halkbiliminin inceleme alanına giren konuların uzun yıllar boyunca, farklı disiplinlerde uzmanlaşmış araştırmacılar tarafından çalışılması da etkili olmuştur.  Bireyin ve toplumun kültürel üretim ve tüketim biçimlerini çeşitli yönleriyle ve kendine özgü yöntemlerle inceleyen halkbiliminin, insan ve toplum bilimlerinin diğer disiplinleri ile yakından ilişkili olduğu tartışmadan uzak bir konudur. Hatta halkbilimini, inceleme alanına giren konuların incelenip çözümlenmesi süreçlerinde disiplinlerarası etkileşimlere en açık disiplinlerden biri olarak tanımlamak yanlış olmayacaktır.  Dolayısıyla da müstakil bir disiplin olarak kendi kuramsal zeminini günden güne güçlendirerek konu kadrolarını genişleten halkbilimi ile diğer insan ve toplum bilimleri ile sosyal bilimler disiplinleri arasındaki ilişki ve etkileşimlerin kuramsal bir çerçevede tartışılması artık bir gereklilikten çok zorunluluk halini almıştır. Bu dikkatten hareketle çalışmada, halkbilimini disiplinlerarası kılan temel nitelikler ile halkbilimi çalışmalarında disiplinlerarası yaklaşımlardan nasıl yararlanılabileceği gibi konular üzerinde durulmuştur. Çalışmada ayrıca, halkbiliminin müstakil bir disiplin olarak diğer kültür bilimi disiplinlerine nasıl katkı sağlayabileceği de tartışılmıştır. Böylece, kültür bilimleri alanında disiplinlerarasılık konusu, halkbilimi çalışmaları örnekleminde çeşitli yönleriyle değerlendirilmiştir.
Keywords : kuram ve yöntem, Halkbilimi, disiplinlerarasılık, nedensellik