HALKBİLİMSEL METAETİK KURAM VE BİR İDEOLOJİ OLARAK DEDE KORKUT KİTABI’NIN “VERDİĞİ SÖZÜ TUTMAMAK OLUMSUZ ETİK DEĞERİ” BAĞLAMINDA METAETİKSEL ÇÖZÜMLEMESİ

Authors : Sacide ÇOBANOĞLU

Pages : 54-71

Doi:10.12981/mahder.1028757

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2022-03-16

Article Type : Review Paper

Abstract :Bilimsel anlamda kuram, toplumsal dünya hakkındaki bilgileri özetleyen birbiriyle bağlantılı fikirler sistemi olarak tanımlamaktadır. Kuramlar, sistematik gözlemler sonucunda elde edilen kanıtlarla desteklenmiş ve olgulara ait davranışların nedenini açıklayan yeni bilimsel araştırmalar için sorular üretme ve öngörüler geliştirebilme potansiyeline sahip ve modifiye edilebilen kapsamlı önermelerdir. Bilimsel kuramlar, birden çok bilim alanını ilgilendiren olgu kümelerini ilişkilendiren kuramsal açıklama dizgeleri oluşturmaya yararlar. Her kuram problemin çözümüne farklı açıdan bakar. Bu sebeple bir problemin çözümünde bazen bir alana ait bir kuram yeterli olurken bazen disiplinlerarası bir çalışma yapılarak söz konusu disiplinlerdeki farklı kuramlardan yararlanmak ya da bu disiplinlerin senteziyle yeni bir kuram oluşturmak gerekmektedir. Halkbilimi ve etik alanlarında disiplinlerarası bir çalışmayla yeni bir kuram olarak ortaya koyduğumuz Halkbilimsel Metaetik Kuram ve kuramın çalışma yöntemi olarak geliştirdiğimiz Halkbilimsel Temellendirme Metaetiksel Çözümleme yöntemimizle nedenlere ihtiyaç duymaksızın, sadece, bizzat kendisi olmakla bir ideoloji olma ayrıcalığına sahip Dede Korkut Kitabı’nın olumlu ve olumsuz etik değer indeksini yapmış ve halk felsefesini ortaya koymuş bulunmaktayız. Dede Korkut Hikâyeleri’nde yer alan etik değerlerin ortaya çıkışlarında, bağlam görevi üstlenen geleneklere göre yaptığımız tasnif doğrultusunda, ahlâkî gelenekler içinde yer alan Verdiği Sözü Tutmamak Olumsuz Etik Değeri bağlamında Türk halk felsefesinde olumsuz etik değerlerin öneminin ortaya konması bu çalışmanın konusunu; Halkbilimsel Metaetik Kuramın ahlâksal yaşamı gelenekler, görenekler, âdetler, töre ve örfleri esas alarak incelemeyi sağlayan yöntemi vasıtasıyla Verdiği Sözü Tutmamak Olumsuz Etik Değeri’nin halkbilimsel temellendirilme metaetiksel çözümlemesinin uygulamasını yapmak çalışmamızın amacını oluşturmaktadır.
Keywords : Halkbilimi Etik, Metaetik, Kuram, ideoloji, Dede Korkut Kitabı