TÜRKAN ŞORAY FİLMLERİNDE HALK KÜLTÜRÜ UNSURLARININ İŞLEVLERİ

Authors : Aysun DURSUN, Ayten GÜMÜŞ

Pages : 1139-1159

Doi:10.12981/mahder.1173816

View : 9 | Download : 7

Publication Date : 2022-12-18

Article Type : Research Paper

Abstract :Bir millete ait maddi ve manevi değerler, kadim zamanlardan günümüze anlatılarak, yazılarak, görsel unsurlar kullanılarak geleceğe taşınmıştır. Çağın değişimi ile kültürel unsurların aktarılma ortamları farklılaşmıştır. Yazıyla başlayan gazete, dergi, radyo, televizyon, sinema ve internet yoluyla varlığını sürdürmeye devam eden elektronik kültür ortamı, halk kültürü unsurlarının aktarılma alanlarını oluşturur. Bu ortamlar arasında sinema, aynı anda pek çok kişiye hitap edebilmesi, görsel-işitsel olarak dikkatleri toplama gücünün yüksek olması ve halk kültürüne ait unsurları aktarma gibi özellikleriyle öne çıkar. İnsanı ve yaşamı merkeze alan sinema ile kültür, zamanla birbirini besleyen iki unsur haline gelmiştir. Toplum, günlük yaşam içinde yer alan duygu, durum ve olayların bir benzerini beyazperde de görür. Halk kültürü unsurlarıyla bezenen görsellerin varlığı, halk arasında yapılagelen pek çok uygulamanın oyuncuların konuşma, kıyafet, tavır ve davranışlarına yansıması sinema filmlerinin ve oyuncularının toplum tarafından benimsenmesinin önünü açar. Türk sinemasının önemli sanatçılarından biri olan Türkan Şoray’ın yer aldığı filmlerde, Türk halkına ait temel kültürel değerler, gelenekler ve halk kültürü unsurları büyük ölçüde varlık gösterir. Bu çalışmada Türkan Şoray’ın başrol oyuncularından biri olduğu ‘Güllü Geliyor Güllü insert ignore into journalissuearticles values(GGG);’ insert ignore into journalissuearticles values(1973);, ‘Sultan Gelin insert ignore into journalissuearticles values(SG);’ insert ignore into journalissuearticles values(1973);, ‘Bir Aşk Masalı Ferhat ile Şirin insert ignore into journalissuearticles values(BAMFİŞ);’ insert ignore into journalissuearticles values(1978);, ‘Hazal insert ignore into journalissuearticles values(H);’ insert ignore into journalissuearticles values(1979);, ‘Yılanı Öldürseler insert ignore into journalissuearticles values(YÖ);’ insert ignore into journalissuearticles values(1981);, ‘Berdel insert ignore into journalissuearticles values(B);’ insert ignore into journalissuearticles values(1990);, ‘Şahmaran insert ignore into journalissuearticles values(Ş);’ insert ignore into journalissuearticles values(1993); filmleri Sedat Veyis Örnek’in halkbilimi kadroları tasnifi ışığında incelenerek bu filmlerde yer alan halk kültürü unsurlarının işlevleri ortaya konulacaktır.
Keywords : Türk Sineması, Türkan Şoray, Halk Kültürü Unsurları, Kültür Aktarımı, İşlev