DENİZLİ MEZAR TAŞLARINDA TÜRK KÜLTÜRÜNÜN KADİM İZLERİ

Authors : Yasin Cemal Galata

Pages : 1413-1434

Doi:10.12981/mahder.1504828

View : 132 | Download : 251

Publication Date : 2024-09-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Mezar taşları tarihsel kültürel kodların geçmişten günümüze en önemli taşıyıcılarındandır. Moğolistan’dan Avrupa’nın içlerine kadar farklı zaman dilimlerine ait Türkler tarafından yapılmış birçok mezar taşı bulunmaktadır. Türklerin sosyal, kültürel hayatında önemli işlevi olan aile/ aşiret/ boyların damgaları/tamgaları kutsal alanlar olarak nitelenen kaya resimlerine, eski Türk yazıtlı taşlara, balballara ve mezar taşlarına vurulmuştur. Milattan önce ve sonraki zaman dilimlerinde Türk boyları geniş Avrasya coğrafyasında önemli tarihi sonuçlar doğuran göçler gerçekleştirmişler, maddi kültürlerine ait birçok öğeyi göç ettikleri yerlere taşımışlardır. Doğum, düğün ve ölüm törenleri sosyal kültürel hayatlarında önemli durak taşları olmuştur. Türk kültür tarihi acısından mezar taşları kültürel devamlılığın gözlemlendiği maddi örnekler arasında yer almıştır. Çalışmada, TRT Kurumu adına Tamgalar Dengizli belgeselinin ön çalışma aşamasında ve çekimler esnasında Anadolu’nun Batı bölgesinde Denizli ve çevresinde tespit edilen mezar taşlarından Türk kültürüne ait örnekler sunulmuştur. Denizli’nin Çivril Özdemirci, Kale Koyunbaba Türbesi, Çameli Kalınkoz Mezarlığı, Akpınar, Gökçeyaka, Emecik, Acıpayam Don Baba Türbesi, Darıveren, Acıgöl Akpınar Köyü Mezarlığı, Bekilli Yeşiloba Köyü gibi farklı köy mezarlıklarında Türk boy damgalı, eski Türk yazıtlı ve balbal tarzında yapılmış mezar taşları ele alınmıştır.
Keywords : Denizli, Mezar Taşları, Balballar, Türk Damgaları, Eski Türk Yazıtları